Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực của tòa án. Sau khi ly hôn, vấn đề mà rất nhiều người quan tâm là chia tài sản sau khi ly hôn. Thường thì sẽ chia tài sản chung đối với vợ và chồng, nhưng vấn đề đặt ra là con thì có được chia tài sản không? Trường hợp trong phần tài sản chung phải chia sau khi ly hôn đó có phần của con thì giải quyết như thế nào?
1. Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng sau khi ly hôn:
Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng sau khi ly hôn được quy định tại Điều 59 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, được hướng dẫn tại Điều 7 Thông tư liên tịch 01/2016/TTLT-TATC-VKSNDTC-BTP, theo đó:
- Sau khi ly hôn, tùy từng trường hợp cụ thể mà tài sản chung của vợ chồng được chia theo thỏa thuận và luật định. Nếu vợ chồng có thỏa thuận mà thỏa thuận đó rõ ràng và không bị vô hiệu thì sẽ áp dụng nội dung đã được thỏa thuận. Trường hợp vợ chồng không có thỏa thuận về việc chia tài sản chung hoặc thỏa thuận của vợ chồng bị tuyên bố vô hiệu toàn bộ thì sẽ áp dụng chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định để chia tài sản chung.
- Trường hợp tài sản chung của vợ chồng được chia theo luật định thì sẽ căn cứ đến các yếu tố sau để xác định tỷ lệ tài sản mà vợ chồng sẽ được chia:
- Hoàn cảnh gia đình và của vợ, chồng;
- Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung;
- Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
- Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
- Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không thì được chia theo giá trị. Giá trị tài sản chung của vợ chồng, tài sản riêng của vợ, chồng được xác định theo giá thị trường tại thời điểm giải quyết sơ thẩm vụ việc.
- Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.
- Tòa án phải xem xét để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
2. Chia tài sản chung sau khi ly hôn cho con cái:
Về nguyên tắc phân chia tài sản, khi vợ chồng ly hôn chỉ giải quyết chia phần tài sản chung của vợ chồng. Nhưng đây là quan hệ dân sự nên vấn đề thỏa thuận được đặt lên hàng đầu. Do đó, việc con có được chia tài sản sau khi bố mẹ ly hôn hay không phụ thuộc một phần vào thỏa thuận của bố mẹ. Ngoài ra, trong trường hợp không có thỏa thuận mà tài sản chia là tài sản chung của cả gia đình thì con cũng có phần. Phần tài sản mà con sẽ được hưởng sẽ phụ thuộc vào công sức đóng góp, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Cụ thể:
2.1. Trường hợp bố mẹ để lại tài sản cho con:
Khi bố mẹ ly hôn, con cái sẽ được chia tài sản nếu bố mẹ có thỏa thuận để lại một phần hoặc toàn bộ tài sản cho con cái. Trong trường hợp này, con có quyền nhận tài sản của bố mẹ dựa trên hợp đồng tặng cho tài sản được xác lập. Lưu ý, bố mẹ cần công chứng, chứng thực hợp đồng tặng cho tài sản theo quy định của pháp luật.
2.2.Trường hợp con cái là đồng sở hữu chung tài sản với bố mẹ:
Căn cứ Điều 212 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:
“1. Tài sản của các thành viên gia đình cùng sống chung gồm tài sản do các thành viên đóng góp, cùng nhau tạo lập nên và những tài sản khác được xác lập quyền sở hữu theo quy định của Bộ luật này và luật khác có liên quan.
2.Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của các thành viên gia đình được thực hiện theo phương thức thỏa thuận. Trường hợp định đoạt tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký, tài sản là nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình phải có sự thỏa thuận của tất cả các thành viên gia đình là người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp luật có quy định khác.
Trường hợp không có thỏa thuận thì áp dụng quy định về sở hữu chung theo phần được quy định tại Bộ luật này và luật khác có liên quan, trừ trường hợp quy định tại Điều 213 của Bộ luật này.”
Như vậy, nếu tài sản yêu cầu chia là tài sản chung của gia đình, trong đó, con cái cũng có quyền sở hữu, sử dụng đối với tài sản đó thì con sẽ được chia tài sản. Việc chia tài sản này phải căn cứ vào sự đóng góp của con vào quá trình hình thành, duy trì và phát triển tài sản để quyết định tỷ lệ mà con sẽ được hưởng.
Ví dụ: Đối với đất cấp cho hộ gia đình, tại thời điểm cấp giấy chứng nhận, con có tên trong sổ hộ khẩu thì sẽ có quyền sở hữu ngang với bố mẹ. Khi bố mẹ ly hôn thì con sẽ được xem xét giải quyết để chia tài sản.
Bên cạnh đó, tài sản có ghi nhận công sức của con cái trong quá trình tạo lập thì khi xử lý tài sản cũng vẫn phải đảm bảo quyền và lợi ích của con đối với tài sản đó.
Ngoài ra, nếu tài sản được cha mẹ và con cái mua hoặc được nhận tặng cho, thừa kế chung thì con cũng sẽ có quyền và nghĩa vụ như cha mẹ đối với tài sản đó. Vì vậy, khi bố mẹ ly hôn thì con cái vẫn sẽ được phân chia tài sản đó.
Thông tin liên hệ:
Văn phòng luật sư Đồng Đội: P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
Website: https://dongdoilaw.vn
Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi
Người viết: Hứa Kim Ngân
Tham vấn: Luật sư Trần Xuân Tiền
