Câu hỏi: Anh tôi lái xe ô tô 7 chỗ, do mệt vì phải lái xe đường dài nên đã đi lấn đường, xảy ra va quệt với một xe tải cỡ nhỏ, hai bên đầu bị thiệt hại về tài sản (không gây ra thương tích ở người). Luật sư cho tôi hỏi việc bồi thường thiệt hại trong trường hợp này như thế nào? Theo tôi được biết thì xe tải cỡ nhỏ kia tuy đi đúng đường nhưng chưa đăng kiểm, vậy làm thế nào để bảo đảm quyền lợi của anh tôi? Xin cảm ơn Luật sư.
Luật sư tư vấn như sau:
-
Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng
Theo quy định về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng quy định tại Điều 584 Bộ luật dân sự 2015, thì người nào có hành vi xâm phạm tài sản của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường. Vậy nên, khi xảy ra tai nạn giao thông, bên nào gây ra thiệt hại bởi hành vi vi phạm của mình thì sẽ phải bồi thường về lỗi của mình. Trong trường hợp của anh bạn, khi điều khiển xe ô tô anh bạn đã không chú ý quan sát, lấn đường và gây tai nạn với một xe tải cỡ nhỏ. Do đó, anh bạn có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại về tài sản do hành vi của mình gây ra.
Tuy nhiên, trong trường hợp tài xế xe tải cũng có vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ như không quan sát khi chuyển làn đường, không đảm bảo khoảng cách an toàn giữa hai xe… thì có thể xác định tài xế này có lỗi trong việc dẫn đến tai nạn xảy ra. Và theo nguyên tắc tại Điều 584 trên thì người này cũng có phải bồi thường thiệt hại do lỗi của mình gây ra. Anh của bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm đối với phần thiệt hại do tài xế xe tải gây ra.
Như vậy, trường hợp hai bên có lỗi thì cần xác định tỉ lệ phần trăm lỗi của các bên để có căn cứ xác định nghĩa vụ bồi thường thiệt hại của từng người. Theo đó, khoản 1 Điều 585 Bộ luật dân sự 2015 quy định: các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một số công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần.
Vậy nên, hai bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường thiệt hại và hai bên thỏa thuận dựa trên hóa đơn sửa chữa phương tiện giao thông hoặc giám định thiệt hại do bên bảo hiểm xác định.
Trong trường hợp anh của bạn và chủ xe tải thống nhất đồng ý với giám định thiệt hại của bên bảo hiểm thì khi xảy ra tai nạn, doanh nghiệp bảo hiểm hoặc người được doanh nghiệp bảo hiểm ủy quyền thực hiện việc giám định tổn thất để xác định nguyên nhân và mức độ tổn thất. Kết quả giám định phải lập thành văn bản có chữ ký của các bên liên quan. Chi phí giám định thiệt hại do doanh nghiệp bảo hiểm chi trả theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Nghị định 03/2021/NĐ-CP.
- Trường hợp anh của bạn và tài xế xe tải không thống nhất về nguyên nhân và mức độ thiệt hại do doanh nghiệp bảo hiểm xác định, hai bên có thể trưng cầu giám định viên độc lập, trừ trường hợp có thỏa thuận khác trong hợp đồng bảo hiểm.
- Nếu không thỏa thuận được về việc trưng cầu giám định viên độc lập, anh của bạn hoặc chủ xe tải có thể yêu cầu Tòa án nơi xảy ra tổn thất hoặc nơi cư trú của người được bảo hiểm chỉ định giám định viên độc lập. Kết luận của giám định viên độc lập có giá trị bắt buộc đối với các bên theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Nghị định 03/2021/NĐ-CP.
Vậy nên, trong trường hợp anh bạn và chủ xe tải nhỏ không thống nhất được về nguyên nhân và mức độ thiệt hại thì có thể trưng cầu giám định viên độc lập. Nếu không thể trưng cầu giám định độc lập thì một trong các bên có thể yêu cầu Tòa án chỉ định giám định độc lập để có căn cứ bồi thường thiệt hại.
- Về xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm an toàn giao thông đường bộ
Trong vụ việc của anh bạn thì cả anh bạn và tài xế xe tải đều có hành vi vi phạm Luật an toàn giao thông đường bộ. Theo đó, mức xử phạt đối với hành vi lấn đường gây tai nạn giao thông và hành vi điều khiển xe ô tô chưa đăng kiểm sẽ bị xử lý như sau:
Đầu tiên, đối với hành vi không đi đúng phần đường, làn đường gây ra tai nạn giao thông của anh bạn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Bên cạnh đó, người thực hiện hành vi này còn có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng.
Đối với tài xế lái xe tải cỡ nhỏ chưa đăng kiểm, trong trường hợp người lái xe điều khiển xe có giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường nhưng đã hết hạn sử dụng dưới 01 tháng có thể bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng theo quy định tại điểm a khoản 5 Điều 16 Nghị định 100/2019/NĐ-CP. sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP.
Trong trường hợp, người điều khiển xe tải điều khiển xe không có giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường hoặc có nhưng đã hết hạn sử dụng từ 01 tháng trả lên thì có thể bị phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng theo khoản 6 Điều 16 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP.
- Có bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong trường hợp này hay không?
Trong trường hợp của anh bạn, tai nạn xảy ra không gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe mà chỉ gây thiệt hại về tài sản, vậy nên tùy theo giá trị tài sản bị thiệt hại do hành vi không chú ý quan sát, lấn đường của anh bạn gây ra thiệt hại cho người khác thì mới có thể xác định anh bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không.
Cụ thể, nếu anh bạn gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng trở lên thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội Vi phạm quy định về giao thông đường bộ theo quy định tại Điều 260 Bộ luật hình sự 2015, bổ sung 2017.
Theo đó, căn cứ vào giá trị tài sản bị thiệt hại cụ thể mà người phạm tội có thể phải đối diện với mức hình phạt thấp nhất là phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm; mức hình phạt cao nhất là phạt tù đến 15 năm.
Thông tin liên hệ:
Văn phòng luật sư Đồng Đội: P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
Website: https://dongdoilaw.vn
Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi
Người viết: Lê Thị Lan Anh – Thực tập sinh tại Văn phòng Luật sư Đồng Đội
Tham vấn: Luật sư Trần Xuân Tiền
