Không hiếm trường hợp người dân gặp tình huống bị những người tự xưng là cán bộ Nhà nước, công an, cảnh sát triệu tập lên đồn, sau đó đòi một khoản tiền phạt hoặc khoản phí giải quyết chuyển khoản trực tuyến. Đó là dấu hiệu điển hình của một cuộc gọi lừa đảo, theo thời gian ngày càng phổ biến với những thủ đoạn, mánh khóe tinh vi và phức tạp, yêu cầu người dân chú ý đề cao cảnh giác trước những cuộc gọi đến từ số lạ.
Nhiều người thường xuyên nhận được cuộc gọi số lạ (Ảnh minh họa)
Một trong các chiêu trò lừa đảo qua điện thoại thường gặp trong thời gian gần đây đó là “giấy triệu tập miệng” đến đồn công an hay tòa án. Bài viết dưới đây sẽ nêu những quy định pháp luật về lệnh triệu tập của công an, đồng thời đưa ra phương hướng giải quyết cho người dân trong tình huống này.
I. Quy định pháp luật về việc triệu tập người dân phục vụ cho điều tra
Theo BLTTHS 2015 quy định, cơ quan điều tra, điều tra viên phải trực tiếp tổ chức, kiểm tra, xác minh thông tin về nghi phạm, các phương thức gián tiếp như gọi điện hay nhắn tin đều không hợp lệ. Việc thu tiền hay các chi phí liên quan đến quá trình điều tra, xác minh nghi phạm cũng được thực hiện trực tiếp, có biên bản cụ thể cũng như được đảm bảo tính minh bạch.
Bên cạnh đó, theo Khoản 1, 2 Điều 182 BLTTHS 2015 quy định, việc triệu tập bị can cần phải có giấy triệu tập. Theo đó, giấy triệu tập được gửi cho chính quyền xã, phường, thị trấn nơi bị can cư trú hoặc đến cơ quan, tổ chức nơi bị can làm việc, học tập, sau đó được những cơ quan này chuyển cho bị can. Trên giấy triệu tập sẽ ghi đầy đủ thông tin về thời gian, địa điểm làm việc cùng lý do triệu tập, đi kèm với chữ ký xác thực của cán bộ có thẩm quyền.
Mẫu giấy triệu tập của công an mới nhất theo Thông tư 119/2021/TT-BCA
Gọi điện thông báo hay truyền miệng không có giá trị pháp lý bắt buộc, người dân hoàn toàn có quyền từ chối ngay cả trong trường hợp đó là cuộc gọi của cán bộ Nhà nước yêu cầu làm việc nếu không nhận được văn bản hợp lệ. Ngoài ra, nếu có bất kỳ cá nhân nào yêu cầu người gọi phải chuyển tiền mặt vào một tài khoản ngân hàng cụ thể hay chuyển tiền qua các trang web có mã vùng lạ thì đều mang tính chất lừa đảo rõ rệt, cần đề cao cảnh giác.
II. Xử lý khi gặp cuộc gọi lừa đảo, “triệu tập miệng”
1. Giữ bình tĩnh, tỉnh táo tiếp nhận thông tin
Bước đầu tiên và quan trọng nhất là phải giữ được sự tỉnh táo. Các đối tượng lừa đảo thường nhắm đến mục tiêu là những người chưa hiểu biết pháp luật, không rành công nghệ như người lớn tuổi, sinh viên, người sinh sống ở các vùng quê xa xôi,.. Chúng thường dùng giọng điệu cứng rắn, dọa nạt, tự xưng là cán bộ Nhà nước hoặc công an để khiến người dân hoảng loạn và tin tưởng.
Không một cơ quan pháp luật nào triệu tập công dân qua điện thoại mà không có văn bản chính thức. Việc hối thúc, đe dọa qua điện thoại là dấu hiệu rõ ràng của hành vi lừa đảo. Người dân cần cảnh giác và tránh làm theo bất cứ yêu cầu nào của người bên kia đầu dây, tránh cho việc bị lấy cắp thông tin hay tiền trong tài khoản.
2. Tham khảo ý kiến luật sư hoặc trình báo cơ quan có thẩm quyền
Khi cảm thấy không chắc chắn về tính xác thực của cuộc gọi, người dân có thể chủ động liên hệ luật sư để được tư vấn. Luật sư sẽ giải đáp những thắc mắc pháp lý, ngoài ra có thể giúp khách hàng liên hệ với các cơ quan pháp luật có thẩm quyền để giải quyết vụ việc.
Người dân cũng có thể trực tiếp liên hệ với công an phường/xã nơi cư trú để trình báo, phản ánh về vụ việc lừa đảo mình gặp, hỗ trợ công an phá những đường dây lừa đảo qua điện thoại. Người dân cũng có thể phản ánh qua website của Bộ Công an, qua tin nhắn SMS hoặc số điện thoại đường dây nóng theo hướng dẫn của cơ quan chức năng.
Công an hỗ trợ nạn nhân của các vụ lừa đảo qua điện thoại (Ảnh: Cổng TTDT Bộ Công an)
3. Khẩn trương khóa tài khoản ngân hàng nếu đã chuyển tiền
Nếu không may đã làm theo yêu cầu của kẻ gian và chuyển tiền, người dân cần lập tức liên hệ đến ngân hàng mở tài khoản của mình để yêu cầu khóa tài khoản và truy soát giao dịch. Ngoài ra, người dân hãy lập tức trình báo vụ việc với cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ về mặt pháp lý.
TỔNG KẾT
Để phòng tránh và xử lý hiệu quả khi gặp các cuộc gọi lừa đảo, đặc biệt với những “giấy triệu tập miệng”, người dân cần giữ bình tĩnh, không làm theo bất kỳ yêu cầu vội vã nào qua điện thoại hoặc tin nhắn. Luôn xác minh thông tin, tham khảo ý kiến luật sư khi cần và nhanh chóng liên hệ ngân hàng nếu đã chuyển tiền. Nhận thức đúng và phản ứng kịp thời là cách tự bảo vệ mình trước những thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi.
Bên cạnh việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân, các cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm các hành vi giả danh lực lượng công an để lừa đảo, gây thiệt hại tài sản, làm ảnh hưởng uy tín của ngành.
Thông tin liên hệ:
– Văn phòng luật sư Đồng Đội (Đoàn luật sư TP. Hà Nôi): P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
– Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
– Website: https://dongdoilaw.vn
– Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
– Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
– Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi
