Làm luật sư không chỉ là học luật, mà là nghệ thuật sống trong nghề. Phiên tòa là nơi kiểm chứng bản lĩnh thật sự của một luật sư. Không ai dạy bạn nên nói gì, viết gì, khi nào nên dừng, khi nào cần dấn. Chỉ có thực tiễn, trải nghiệm và trái tim với nghề mới giúp bạn đứng vững.
Bài viết dưới đây là những chia sẻ sâu sắc đúc kết từ thực tiễn tranh tụng của Luật sư Trần Xuân Tiền – Văn phòng Luật sư Đồng Đội
- Viết gì trước phiên tòa? – Viết sớm, viết đúng, viết đủ
Một luật sư không nên để đến phiên tòa mới trình bày quan điểm. Phiên tòa không phải là nơi để ngẫu hứng – mà là nơi để kiểm chứng sự chuẩn bị. Hãy gửi trước các văn bản cần thiết như: kiến nghị, luận cứ bào chữa… tới Hội đồng xét xử và Viện kiểm sát từ 3–5 ngày trước khi mở phiên tòa.
Văn bản không cần dài, nhưng phải rõ – rõ luật, rõ lập luận, rõ đề nghị. Phải viết như đang nói với người cầm cán cân công lý, khiến họ buộc phải suy nghĩ trước khi đưa ra phán quyết. Sức nặng của câu chữ, nếu được đặt đúng chỗ, sẽ trở thành “mồi lửa” cho tư duy phản biện trong phiên tòa.
- Nói gì tại phiên tòa? – Nói trúng, nói đúng, nói có chiến thuật
Luật sư tranh tụng không phải là người thuyết trình, càng không phải là nhà hùng biện sáo rỗng. Cần nói đúng trọng tâm, mạch lạc, sắc bén. Đừng đọc văn bản, cũng đừng thuộc lòng lời nói – hãy nói bằng hiểu biết và phản xạ.
Từng lời nói ra phải hướng đến việc gợi mở nghi vấn, chỉ ra điểm chưa hợp lý trong cáo buộc, hoặc làm lộ ra sự thiếu thuyết phục trong lập luận của đối phương. Quan sát thái độ của HĐXX, kiểm sát viên, bị cáo… để điều chỉnh giọng nói, nhịp trình bày. Có khi chỉ một câu hỏi đúng lúc, một nhấn nhá hợp lý – đã đủ xoay chuyển thế trận
- Viết bằng lý trí, nói bằng trái tim
Dù viết hay nói, luật sư không được phép vô cảm. Câu chữ có thể sắc bén, nhưng phải mang theo lòng trắc ẩn. Sự thấu cảm, trách nhiệm và chân thành trong lời nói mới là điều khiến người có quyền phải dừng lại để lắng nghe.
Một bản luận cứ đầy lý lẽ nhưng vô hồn, sẽ dễ dàng bị bỏ qua. Nhưng nếu lời bào chữa đánh thức được lương tri – thì nó có thể khiến cả HĐXX phải suy nghĩ lại. Tranh tụng là nghệ thuật dung hòa giữa trí tuệ và cảm xúc. Một luật sư chỉ thực sự giỏi khi lời nói của họ chạm được vào lý trí lẫn trái tim của người phán xử.
- Không chạy án – thì phải “chạy não”, có cơ, có mưu, có nghề
Khi xác định hành nghề minh bạch, không “chạy án”, thì điều còn lại là phải có nghề. Luật sư không thể bước vào phiên tòa tay không, chỉ mang theo khẩu hiệu đạo đức. Phải có chiến lược, phải có nền tảng pháp lý vững vàng, phải có sự hỗ trợ từ đội ngũ và phải có cả bản lĩnh đối đầu với khó khăn, áp lực.
Một người lính không cầm súng thì phải biết dùng trí tuệ. Luật sư không có đặc quyền nào – nên thứ duy nhất giúp họ xoay chuyển tình thế chính là hiểu luật, giỏi nghề, và kiên trì đến cùng vì công lý.
- Đúc kết từ người trong nghề
“Không cần nói dài. Chỉ cần nói trúng. Không cần viết nhiều. Chỉ cần đúng chỗ.”
“Làm luật sư, không nói cho sang – mà nói để người có quyền phải suy nghĩ lại.”
“Nói ít mà trúng – còn hơn dài mà lạc. Viết ngắn mà găm – còn hơn dày mà trượt.”
Lời kết: Làm nghề bằng trí – sống nghề bằng tâm
Làm luật sư không chỉ là học luật – mà còn là hành nghề bằng trách nhiệm, bằng nghệ thuật giao tiếp pháp lý, và bằng sự chân thành. Viết gì, nói gì, và nói như thế nào – không thể có khuôn mẫu, mà là bản lĩnh được rèn giũa qua thời gian và trải nghiệm thực tiễn.
Chỉ khi luật sư coi phiên tòa là nơi thể hiện đạo nghề, chứ không phải “sân khấu” của lời lẽ, thì mới có thể để lại dấu ấn – không chỉ trên hồ sơ, mà còn trong lòng người.
Văn phòng Luật sư Đồng Đội – Hành nghề bằng trí tuệ, tử tế bằng trái tim.
Thông tin liên hệ:
– Văn phòng luật sư Đồng Đội (Đoàn luật sư TP. Hà Nôi): P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
– Điện thoại: 0936.026.559
– Email: tranxuantien1964@gmail.com
– Website: https://dongdoilaw.vn
– Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
– Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
– Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi
