Ngày 10-10-1945 Bác Hồ đã ký Sắc lệnh số 46/SL quy định về việc duy trì tổ chức đoàn thể luật sư, song do chiến tranh và nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp một thời gian dài nên hoạt động hành nghề luật sư không như mong muốn. Mãi đến ngày 12/5/2009 Liên đoàn Luật sư mới được thành lập và các địa phương mới quan tâm thành lập các Đoàn luật sư của tỉnh (Trước đó luật sư chủ yếu ở đoàn Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh hoạt động theo pháp lệnh luật sư năm 1987; Pháp lệnh luật sư năm 2001 và Luật luật sư năm 2006,). Bốn năm sau, vào ngày 14/01/2013, Thủ tướng Chính phủ có quyết định số 149/QĐ-TTg lấy ngày 10/10 hàng năm là Ngày truyền thống luật sư Việt Nam.
Mỗi năm đến ngày này, tôi lại lắng mình trong suy nghĩ, nghĩ về chặng đường hành nghề, những buồn vui những trăn trở về cuộc sống, công việc, về nghề về đời..về sự phát triển và vị thế của nghề luật sư ở nước ta.
Điểm qua số liệu chỉ riêng Đoàn luật sư thành phố Hà Nội, đến tháng 9/2020 đã có 4.240 luật sư thành viên có 3009 người tập sự hành nghề luật sư với 1337 tổ chức hàng nghề.
Hàng năm có hàng ngàn cử nhân luật tốt nghiệp và không ít trong số đó đi theo con đường trở thành luật sư chuyên nghiệp. Tuy nhiên, thực tiễn hành nghề của các luật sư cũng gặp không ít vướng mắc. Thứ nhất, đối với các trường hợp tranh chấp có yếu tố nước ngoài đòi hỏi trình độ ngoại ngữ thì luật sư Việt Nam còn hạn chế, nhiều trường hợp phải có người phiên dịch dẫn đến tốn kém chi phí và kéo dài thời gian tố tụng. Thứ hai, số lượng luật sư hiện có so với dân số còn thấp, mất cân đối giữa các vùng miền.Thứ ba, phương pháp quản lý các tổ chức hành nghề luật sư đa dạng nhưng chưa có sự thống nhất. Thứ tư, là sự cạnh tranh gay gắt trong nội bộ những người hành nghề luật, sự gia tăng số lượng luật sư cũng như việc phân bố không đều dến đến sự mâu thuẫn về lợi ích, tạo thành những rào cản vô hình cho việc hợp tác giữa các tổ chức, cá nhân hành nghề luật. Thứ năm, về việc bảo vệ luật sư và bảo vệ quyền hành nghề luật sư chưa thực sự hữu hiệu, trên thực tế có rất nhiều luật sư đành phải chấp nhận những rủi ro ngoài mong muốn, thậm chí còn bị đe dọa về tính mạng và sức khỏe.
Để khắc phục những vướng mắc trên cần có sự nâng cao chất lượng đào tạo của đội ngũ luật sư khi tham gia hành nghề; cần có phương pháp điều hành chặt chẽ về cơ cấu tổ chức của văn phòng luật sư và công ty luật; cần nâng cao hiệu lực các quy định về cạnh tranh bình đẳng trong quá trình hành nghề; cần nâng cao năng lực quản trị tổ chức hành nghề luật sư, cần nâng cao tính tự quản, tính năng động sáng tạo của luật sư (Doanh nhân) trong sự quản lý của nhà nước, cần phải hoàn thiện các quy định pháp lý về chế độ bảo hiểm trách nhiệm luật sư đảm bảo không gây tổn hại đến danh dự, tính mạng, sức khỏe của luật sư. Và đặc biệt đối với mỗi cá nhân mong muốn theo đuổi con đường trở thành luật sư cần có tinh thần tự học, tự đào tạo, nắm vững các kiến thức chuyên môn, nâng cao trình độ ngoại ngữ, và hơn hết cần nâng cao giá trị đạo đức.
Trải qua 75 năm hình thành, đội ngũ luật sư Việt Nam ngày nay đã phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng. Trong những năm qua, hoạt động hành nghề luật sư đã có nhiều thành tích đáng khích lệ như: Tham gia tích cực vào hoạt động xây dựng pháp luật; Mở rộng các mối quan hệ giao lưu, hợp tác với các tổ chức pháp lý, tổ chức luật sư trong và ngoài nước; Đảm bảo cho việc tất cả các vụ án đều có luật sư bào chữa, minh oan cho một số vụ án oan sai, khôi phục lợi ích hợp pháp của người bị oan; ngoài ra còn tham gia đấu tranh bảo vệ công lý trong các vụ tranh chấp quốc tế… Luật sư đã có những tiếng nói riêng mạnh mẽ thường xuyên có mặt trên mặt trận báo chí truyền hình, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, luôn có nhiều ý kiến góp ý kiên nghị phản biện xã hội chất lượng.
Nghề luật sư không chỉ thu hút sự quan tâm của các bạn trẻ mà còn được sự quan tâm của những người về hưu đây có lẽ là nghề rất hiếm; Bạn hãy đến học viện Tư pháp hay điểm qua danh sách dự thi các kì thi cấp chứng chỉ hành nghề luật sư sẽ bắt gặp không ít các gương mặt đã ngoài 60 vẫn thi đi thi lại chưa đạt chứng chỉ hành nghề luật sư.
Trở thành luật sư khi tôi đã 45 tuổi, hơn 10 năm qua tôi đã gặp không ít khó khăn và thử thách về kinh tế về môi trường về áp lực công việc và cả sự cạnh tranh. Khó khăn là vậy nhưng không vì vậy mà buồn mà nản mà bỏ nghề. Để thành công thì phải chấp nhận đầu tư về thời gian, chất xám, sức lực, phải thật sự nỗ lực và tận tâm. Cái tôi có được sau ngần ấy năm chính là kinh nghiệm, là lòng tin, là uy tín của một Văn phòng luật sư, là sự trưởng thành của các học viên đã theo tôi. Tôi làm việc không chỉ vì tiền, tôi làm vì bảo vệ công lý, uy tín và danh dự. Tôi sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm của mình cho các thế hệ trẻ, sẵn sàng bảo vệ miễn phí cho người yếu thế. Tôi luôn quan niệm rằng: “ Không phải khách hàng nào cũng đem tiền cho luật sư, họ không cho ta tiền nhưng cho ta thêm trải nghiệm, cho ta thêm nghị lực,cho ta thêm thử thách để thành công ở vụ việc khác, thời gian khác và ta sẽ có nhiều thứ hơn cả tiền”. Đây cũng là điều tôi luôn mong muốn những ai hành nghề luật như tôi cũng sẽ có những suy nghĩ tích cực, làm việc không chỉ vì những giá trị vật chất.
Điều làm tôi cảm thấy tự hào sau mỗi vụ án không phải là số tiền thù lao tôi nhận mà chính là niềm vui, là nụ cười, là những giọt nước mắt, những lời cảm ơn của khách hàng được tôi giúp đỡ. Những ai yêu mến và theo dõi tôi chắc hẳn sẽ biết đến chị K- một người biết tôi qua các bài viết trên báo chí đến nhờ tư vấn và giúp đỡ trong một vụ án ly hôn, phân chia tài sản chung và quyền nuôi con chung giữa chị và chồng. Sau những lần đấu tranh gay gắt thì tôi cũng đã giúp chị thành công, sự thành công của vụ án là minh chứng rõ nhất cho giá trị của nghề luật sư. Vụ án qua đi, nhưng niềm vui vẫn còn đó, tôi nhận được những chia sẻ, những lời cảm ơn chân thành nhất đến từ chị. Và còn nhiều vụ việc khác như thế và hơn thế nữa, tôi đã là ân nhân, là cứu cánh cho nhiều người thoát bẫy tín dụng đen, hoà giải được các tranh chấp trong gia đình dòng họ mà tưởng chừng không bao giờ hàn gắn được ….
Văn phòng luật sư Đồng Đội luôn là đứa con tinh thần của tôi, tôi đã dành cả tâm huyết, thời gian, tiền bạc miệt mài để xây dựng hình ảnh người luật sư gần gũi chân thực và phục vụ khách hàng, tận tuy hy sinh như những người lính năm xưa . Sau 10 năm thành lập, Văn phòng đã có được những thành công nhất định đã có đội ngũ nhân viên xuất sắc đáp ứng được những nhu cầu cung cấp dich vụ pháp lý đa dạng phức tạp trên khắp 3 miền đất nước. Thời gian sắp tới, Văn phòng sẽ tổ chức và thực hiện nhiều hoạt động đổi mới nhằm duy trì, phát triển và luôn mang tới khách hàng các dịch vụ pháp lý chất lượng nhất.
Nhân ngày truyền thống luật sư, một lần nữa tôi muốn nhắn nhủ những bạn trẻ có mong muốn theo đuổi con trường trở thành luật sư thì hãy kiên trì. Sự phát triển và thành công của nghề luât sư rất cần sự phấn đấu, nỗ lực đóng góp của các bạn trẻ. Nghề luật sư không ai nói mạnh được, hãy tự tin và đào sâu từng lĩnh vực mà mình có thế mạnh. Xin cảm ơn những người đã luôn yêu thương, tin tưởng tôi, cho tôi những trải nghiệm tuyệt vời mà chắc chắn rằng tôi sẽ không bao giờ có được nếu không làm luật sư. Chúc các luật sư đồng nghiệp luôn mạnh khỏe (Luật sư không có khái niệm nghỉ hưu), trí tuệ để tiếp tục trên con đường bảo vệ công lý, xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Hà Nội, 10/10/2020.
