Những sai phạm “chết người”của Chị cục thi hành án Việt Trì – Phú Thọ

Trong thời gian vừa qua, nhiều trang báo và kênh truyền hình uy tín tiêu biểu như báo Dân trí, ban thời sự đài truyền hình kỹ thuật số VTC đã đưa tin và đăng tải hàng loạt các bài báo phản ánh về việc Chi cục thi hành án Thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ đã bất chấp các quy định của pháp luật cũng như sự can thiệp của các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Phú Thọ, tiến hành cưỡng chế thi hành án không đúng với quy định của pháp luật quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 16/QĐST – KDTM ngày 23 tháng 07 năm 2012 của Tòa án nhân dân thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ đối với công ty cổ phần đầu tư thương mại Việt Hưng (sau đây gọi là Công ty Việt Hưng). Vụ việc này đã gây ra thiệt hại không nhỏ cho công ty Việt Hưng, ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều người dân “vô tội” khác, đồng thời làm hoang mang dư luận trong một thời gian dài. Hơn thế nữa, đến nay việc thi hành án vẫn đang trong giai đoạn bế tắc chưa có phương án giải quyết, gây mất lòng tin của người dân vào các cơ quan công quyền.

Chúng tôi xin tóm tắt vụ việc như sau:

Năm 2005, công ty Việt Hưng do ông Nguyễn Minh Sơn là Giám đốc (và là người đại diện theo pháp luật của công ty tại thời điểm đó) có ký Hợp đồng tín dụng với Ngân hàng công thương Việt Nam – chi nhánh Phú Thọ, vay khoản tiền 5,5 tỷ đồng. Tài sản thế chấp là Nhà Trung tâm thương mại và dịch vụ – Nhà hàng Phù Đổng. Sau đó, 2 bên ký tiếp Hợp đồng tín dụng năm 2007 và 2008 để thỏa thuận về việc thu gốc và lãi của hợp đồng năm 2005 và việc thế chấp tài sản.

Do công ty Việt Hưng chậm trả số tiền trên, ngân hàng Công thương Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ đã khởi kiện ra tòa án, TAND thành phố Việt Trì đã ra Quyết định Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 16/2012/QĐST ngày 23 tháng 07 năm 2012, theo đó Công ty Việt Hưng và ngân hàng Công thương – chi nhánh tại Phú Thọ thỏa thuận về phương án trả nợ của Hợp đồng tín dụng ký giữa hai bên vào năm 2005. Sau đó, phát hiện có sai phạm trong quyết định trên, TAND tỉnh Phú Thọ có công văn gửi Chi cục Thi hành án TP Việt Trì chỉ đạo tạm dừng thi hành án. Tuy nhiên, bỏ ngoài tai ý kiến của TAND, Chi cục thi hành án TP Việt Trì vẫn tiến hành kê biên tài sản của công ty Việt Hưng. Điều bất thường là Biên bản kê biên tài sản lại khác với tài sản thế chấp, diện tích là 319.09m2 chứ không phải 300m2 như trong hợp đồng ghi nhận. Kiểm sát viên có mặt đã đưa ra ý kiến tạm dừng việc kê biên tài sản, tuy nhiên, chấp hành viên Đặng Xuân Quang đã không thực hiện đúng trách nhiệm của mình, bỏ ngoài tai ý kiến của Kiểm sát viên tham gia buổi cưỡng chế (người đại diện cho Viện kiểm sát trực tiếp thực hiện quyền giám sát việc tuân theo pháp luật trong quá trình thi hành án) vẫn bất chấp tiến hành cưỡng chế kê biên tài sản của Công ty Việt Hưng.

Đại diện hợp pháp của công ty Việt Hưng là ông Nguyễn Ngọc Hoàn đã có Đơn đề nghị ngừng thi hành án trong đó nêu rõ những sai phạm trong quá trình giải quyết vụ án của các cơ quan chức năng.

Đến ngày 14/01/2014, Chi cục thi hành án TP Việt Trì đã rầm rộ ra quân tiến hành cưỡng chế thi hành án mặc dù đã có Kháng nghị Giám đốc thẩm đối với Quyết định số 16/2012 của Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ, gây thiệt hại nhiều tỷ đồng cho công ty Việt Hưng, đẩy hàng loạt người dân, trong đó có cả người già và trẻ em ra ngoài đường, không nơi sinh sống, không công ăn việc làm giữa lúc chỉ còn đúng 16 ngày nữa là đến Tết Nguyên đán Giáp Ngọ.
Công ty Việt Hưng đã gửi đơn tố cáo hành vi sai phạm của Chi cục thi hành án dân sự TP Việt Trì đến các cơ quan có thẩm quyền. Ngày 22/01/2014, Hội đồng xét xử (HĐXX) Giám đốc thẩm thuộc Ủy ban thẩm phán TAND tỉnh Phú Thọ đã mở phiên tòa Giám đốc thẩm xét lại Quyết định Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 16/2012 của TAND TP Việt Trì, kết luận quyết định trên là trái pháp luật và tuyên hủy quyết định công nhân 16/2012/QĐST ngày 23 tháng 07 năm 2012 giao cho tòa án Việt Trì xét xử lại từ đầu. Sau đó, tòa đã ra 2 bản án: bản án sơ thẩm số 30/2014/KDTM-ST và bản án phúc thẩm số 07/2014/KDTM-PT, xong việc xét xử lại của Tòa án vẫn còn bộc lộ nhiều thiếu sót, gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi và tài chính của Công ty Việt Hưng. Hiện Công ty Việt Hưng đang có đơn tiếp tục khiếu nại theo trình tự giám đốc thẩm.

Vừa qua, ngày 30 tháng 12 năm 2014, Văn phòng luật sư Đồng Đội – Đoàn luật sư TP Hà Nội nhận được đơn mời thực hiện tư vấn pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho Công ty Việt Hưng – là đơn vị phải thi hành án theo Quyết định số 51/QĐ – CCTHA ngày 09 tháng 01 năm 2013 của Chi cục thi hành án thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, trong việc khiếu nại đến các cơ quan có thẩm quyền về những sai phạm của Chi cục thi hành án thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ và việc tổ chức thi hành bản án xét xử lại lần 2.

Sau khi nghiên cứu hồ sơ, tìm hiểu vụ việc và nghe lời trình bày của đương sự, VPLS Đồng Đội nhận thấy Chi cục thi hành án thành phố Việt Trì đã có rất nhiều sai phạm nghiêm trọng trong quá trình thi hành Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 16/QĐST – KDTM ngày 23 tháng 07 năm 2012 của Tòa án nhân dân thành phố Việt Trì, làm ảnh hưởng rất lớn đến quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty Việt Hưng. Cụ thể như sau:

Thứ nhất, Chi cục thi hành án thành phố Việt Trì đã thiếu trách nhiệm trong việc xác minh tài sản phải thi hành dẫn đến tình trạng kê biên khối tài sản không phù hợp với diện tích đo được trên thực tế và Hợp đồng thế chấp số 08.15.1711/HĐTC năm 2008 giữa Ngân hàng công thương Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ và Công ty Việt Hưng.

Theo Hợp đồng thế chấp tài sản nêu trên thì khối tài sản được dùng để thế chấp là Nhà Trung tâm thương mại và dịch vụ – Nhà hàng Phù Đổng: Nhà cấp 3, 06 tầng nổi và 1 tầng tum, xây dựng kết cấu bê tông cốt thép, tổng diện tích xây dựng là 2330, 58m2, nhà được xây dựng trên diện tích đất 300m2. Tuy nhiên, khi tiến hành kê biên tài sản, chấp hành viên Đặng Xuân Quang đã kê biên một khối tài sản khác so với tài sản thế chấp, cụ thể số tài sản bị kê biên gồm: Kết cấu toàn nhà xây khung bê tông cốt thép chịu lực, móng cọc, nhà có 7 tầng (01 tầng âm và 6 tầng nổi, 1 mái tum). Diện tích xây dựng một sàn là 319.09m2”. Nhưng thực tế diện tích đất sử dụng đo được sau này là 351.18m2.

Như vậy, đã có sự chênh lệch nhau rất lớn giữa phần tài sản quy định trong Hợp đồng thế chấp tài sản số 08.15.1711/HĐTC với phần tài sản được kê biên ngày 09/7/2013 và diện tích đất sử dụng đo được trên thực tế, cụ thể: Về số tầng, Hợp đồng thế chấp ghi nhận là có 06 tầng 01 tum nhưng chấp hành viên Đặng Xuân Quang đã chỉ đạo tiến hành kê biên toàn bộ 07 tầng 01 tum. Ngoài ra, theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND tỉnh Phú Thọ cấp ngày 22/5/2003 cũng như theo Hợp đồng thế chấp nêu trên thì diện tích sử dụng là 300m2, thế nhưng tại Biên bản kê biên tài sản thì diện tích xây dựng 01 sàn lại lên đến 319.02m2. Việc làm nêu trên của chấp hành viên đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến lợi ích của người phải thi hành, đi ngược lại với các quy định của pháp luật. Đặc biệt hơn nữa chấp hành viên này đã cố tình thực hiện đến cùng ngay cả khi đã có ý kiến yêu cầu dừng thi hành án của Kiểm sát viên tham gia phiên kê biên tài sản để xác minh lại số tài sản phải thi hành.

Thứ hai, trong quá trình thi hành Quyết định thi hành án số: 51/QĐ – CCTHA Chấp hành viên đã vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục thi hành. Cụ thể, căn cứ khoản 1 Điều 179 Luật Thi hành án dân sự “Bảo đảm bản án, quyết định đã tuyên chính xác, rõ ràng, cụ thể, phù hợp với thực tế.” Căn cứ Điều 1 Thông tư liên tịch số 14/2010/TTLT-BTP-TANDTC-VKSNDTC ngày 26 tháng 07 năm 2010 hướng dẫn một số vấn đề về thủ tục thi hành án dân sự và phối hợp liên ngành trong thi hành án dân sự quy định: Khi chấp hành viên phát hiện trong Quyết định của Tòa án có những phần chưa rõ gây khó khăn cho việc thi hành án thì phải có văn bản yêu cầu Tòa án giải thích. Văn bản giải thích của Tòa án sẽ là căn cứ để Cơ quan thi hành án ra Quyết định thi hành, thu hồi, sửa đổi hoặc bổ sung Quyết định đã ban hành.

Nhưng đi ngược lại với các Quy định đã nêu, chấp hành viên Đặng Xuân Quang đã không hề có bất cứ văn bản nào yêu cầu Tòa án nhân dân TP Việt Trì giải thích về Quyết định số 16/QĐST – KDTM ngày 23 tháng 07 năm 2012, mà cứ tiếp tục thực hiện Quyết định thi hành án khi không có văn bản giải thích của Tòa án làm cơ sở. Hành vi này không chỉ xâm phạm nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty Việt Hưng mà còn thể hiện thái độ thiếu tôn trọng pháp luật, vi phạm nguyên tắc bảo đảm tính chính xác, phù hợp với thực tế trong việc thi hành án.

Thứ ba, nghiêm trọng hơn khi Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Phú Thọ ra Quyết định Kháng nghị giám đốc thẩm yêu cầu Chi cục THA TP Việt Trì ngừng việc thi hành Quyết định số 16/QĐST – KDTM ngày 23/07 năm 2012, nhưng Chấp hành viên Đặng Xuân Quang vẫn tiếp tục chỉ đạo thi hành án. Điều này là trái với Quy định tại khoản 1 Điều 49 Luật Thi hành án dân sự “Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự thông báo về việc tạm đình chỉ thi hành án khi nhận được quyết định tạm đình chỉ thi hành án của người có thẩm quyền kháng nghị bản án, quyết định theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm”. Tuy nhiên, thay vì ra thông báo tạm đình chỉ, Chấp hành viên vẫn tiếp tục cưỡng chế, kê biên, bán đấu giá tài sản phải thi hành trái pháp luật.

Để bảo vệ cho việc làm trái pháp luật của mình Chi cục thi hành án Việt Trì đã viện dẫn quy định tại khoản 2 Điều 24b Nghị định 125/2013/NĐ – CP về việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho cá nhân, tổ chức trúng đầu giá. Tuy nhiên, việc áp dụng Quy định tại Điều 24b trong trường hợp này là không đúng theo nguyên tắc áp dụng pháp luật, bởi Quy định tại Điều 24b Nghị định 125/2013/NĐ – CP trái với quy định tại khoản 1 Điều 49 Luật Thi hành án dân sự. Vậy nên, căn cứ khoản 2 Điều 83 Luật Ban hành văn bản Quy phạm pháp luật “trong trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn”. Vì vậy, trong trường hợp này Chấp hành viên phải áp dụng Quy định tại khoản 1 Điều 49 Luật Thi hành án dân sự ra thông báo tạm đình chỉ đối với việc thi hành Quyết định số 16/QĐST – KDTM của Tòa án nhân dân thành phố Việt Trì.

Hơn thế nữa việc viện dẫn quy định tại khoản 1 Điều 24b Nghị định 125/2013/NĐ – CP của Chi cục thi hành án Việt Trì còn thể hiện sự yếu kém trong việc áp dụng các quy định của pháp luật, thể hiện sự không sát sao trong việc nghiên cứu hồ sơ, nắm bắt thông tin vụ việc. Bởi cũng tại Điều luật này (Điều 24b) tại khoản 2 có quy định trong trường hợp “Trình tự, thủ tục bán đấu giá vi phạm quy định của pháp luật do có lỗi của người mua được tài sản bán đấu giá” thì người mua được tài sản bán đấu giá sẽ không được bảo vệ quyền sở hữu khi có quyết định kháng nghị của Cơ quan có thẩm quyền. Đối chiếu với vụ việc này ta thấy Ngân hàng là tổ chức mua được tài sản đấu giá, nhưng đã có lỗi trong việc làm cho thủ tục bán đấu giá vi phạm quy định của pháp luật nên sẽ không được bảo vệ quyền sở hữu trong trường hợp này.

Thứ tư, trong suốt quá trình thi hành Quyết định số 51/QĐ – CCTHA về việc thi hành án đối với Quyết định số 16/ QĐST – KDTM của Tòa án nhân dân TP Việt Trì. Chi cục thi hành án đã không thông báo cho người Đại diện theo pháp luật của Công ty Việt Hưng là ông Nguyễn Ngọc Hoàn biết mà chỉ mời một cổ đông trong công ty là ông Nguyễn Minh Sơn tham gia buổi kê biên tài sản. Việc làm này của Chi cục thi hành án đã vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 39 Luật thi hành án dân sự về việc thông báo thi hành án.

Ngoài ra việc Chi cục THA TP Việt Trì tỉnh Phú Thọ tiến hành kê biên tài sản vào dịp Tết cổ truyền là đi ngược lại với truyển thống của dân tộc. Hơn thế nữa tiền lệ từ trước tới nay chưa có một vụ thi hành án nào diễn ra vào thời điểm như vậy. Đặc biệt hơn khi nội dung này đã được luật hóa tại Khoản 2 Điều 8 Nghị định 58/2009/CP ngày 13/7/2009 hướng dẫn thi hành Luật Thi hành án dân sự năm 2008: “Ngoài những trường hợp do Luật Thi hành án dân sự quy định, cơ quan thi hành án dân sự không tổ chức cưỡng chế thi hành án có huy động lực lượng trong thời gian 15 ngày trước và sau tết Nguyên đán; các ngày truyền thống đối với các đối tượng chính sách, nếu họ là người phải thi hành án”. Việc cưỡng chế công ty Việt Hưng suy cho cùng là thu hồi nợ cho Ngân hàng ( cưỡng chế bạn hàng lâu năm của Ngân hàng) không phải là công việc bức thiết gấp gáp như lo nơi ăn, chốn ở dịp tết cho dân.. mà chấp hành viên cố làm lấy được trong thời điểm nhạy cảm.? Câu hỏi có hay không động cơ nào khác ngoài việc thi hành công vụ của chấp hành viên Quang mà phải dấn thân làm lấy được. Thật khó hiểu hành động ” tích cực” của Thi hành án Việt Trì đối với ai đã từng cầm quân đi cưỡng chế thi hành án ???

Với hàng loạt các sai phạm nghiêm trọng như vậy của Cơ quan thi hành án, Công ty Việt Hưng đã nhiều lần gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan có thẩm quyền nhưng vẫn không được giải quyết thỏa đáng, quyền và lợi ích hợp pháp của đơn vị này vẫn chưa được pháp luật bảo vệ mặc dù các sai phạm của chấp hành viên là quá rõ ràng. Hơn thế nữa, Việc vi phạm pháp luật của Chi cục thi hành án TP Việt Trì, tỉnh Phú Thọ đã gây ra hậu quả rất nghiêm trọng không chỉ gây thiệt hại rất lớn về tài sản cho Công ty Việt Hưng, mà còn gián tiếp hủy hoại một doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh nhà, đặc biệt hơn là những hành vi vi phạm này đã vô tình đẩy hàng trăm cán bộ, công nhân viên của Công ty Việt Hưng ra đường trước thềm Tết Nguyên Đán, trong đó có cả người già và trẻ em
Đặc biệt hơn khi tiến hành kê biên tài sản của Công ty Việt Hưng Chi cục THA TP Việt Trì đã đề xuất huy động cả lực lượng Quân đội, việc làm này đã vi phạm quy định của pháp luật về việc sử dụng lực lượng vũ trang, gây ảnh hưởng đến hình tượng người chiến sĩ nhân dân (lực lượng quân đội tham gia trong buổi kê biên đã bị kỷ luật) mà trách nhiệm của Chi cục THA Việt Trì để dẫn tới sự việc nêu trên là không nhỏ – phương án cưỡng chế do chấp hành viên lập, thủ trưởng cơ quan thi hành án phê duyệt.

Hiện nay, việc thi hành án vẫn đang gặp nhiều bế tắc, Công ty Việt Hưng đã khiếu nại cơ quan thi hành án Việt Trì khôi phục lại tình trạng ban đầu do việc cưỡng chế trái pháp luật và do bản án đã thi hành nay bị tòa án hủy . Tuy nhiên, Cơ quan thi hành án TP Việt Trì vẫn bỏ ngoài tai ý kiến của công ty Việt Hưng, không tiến hành trả lại nhà và tài sản cho Công ty mà chỉ quan tâm đến việc trả tiền cho ngân hàng, không tổ chức việc thỏa thuận giữa các bên về việc giải quyết hậu quả của việc thi hành án. Điều này thể hiện sự không công minh trong quá trình thi hành nhiệm vụ của Cơ quan thi hành án, gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Công ty Việt Hưng, Công ty không thể trở lại hoạt động kinh doanh bình thường. Những sai phạm của Chi cục thi hành án TP Việt Trì tỉnh Phú Thọ thể hiện sự bất chấp, coi thường pháp luật một cách trắng trợn, không quan tâm đến nhưng lợi ích hợp pháp và chính đáng của doanh nghiệp, không thể hiện đúng trách nhiệm của một cơ quan đại diện cho Nhà nước.

Không những thế, trong quá trình giải quyết vụ việc giữa các bên, Công ty Việt Hưng luôn chủ động và có thiện chí đối với việc trả nợ cho Ngân hàng. Thế nhưng, Ngân hàng đã cố ý “lừa” doanh nghiệp, tự ý tiến hành bán tài sản với giá rẻ . Tuy nhiên, trong quá trình thi hành án, Chi cục thi hành án TP Việt Trì và chấp hành viên Đặng Xuân Quang đã “không biết” về những sai phạm của Ngân hàng, tiến hành cưỡng chế kê biên tài sản của doanh nghiệp để bán đấu giá, gây thiệt hại nghiêm trọng cho Công ty Việt Hưng.

Vụ việc trên không chỉ được lãnh đạo thành phố Việt Trì mà còn được lãnh đạo tỉnh và các ngành Trung ương quan tâm chỉ đạo giải quyết. Chúng tôi được biết Cục điều tra của VKS tối cao cũng đã vào cuộc điều tra sai phạm của chấp hành viên Đặng Xuân Quang và Chi cục thi hành án TP Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Không chỉ dừng lại ở việc xem xét sai phạm của chấp hành viên, các cơ quan có thẩm quyền cần làm rõ sai phạm của Ngân hàng Công thương và việc xét xử cũng như sự phối kết hợp giữa các cơ quan tố tụng trên địa bàn Phú Thọ.

Từ những căn cứ trên, với chức năng là người bảo vệ pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo vệ công lý, VPLS Đồng Đội đang kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền thực hiện đúng trách nhiệm của mình, chỉ đạo, giám sát, điều tra, xem xét xử lý toàn bộ vụ việc, làm rõ các sai phạm trong toàn bộ quá trình thi hành án, làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan và người thực thi công vụ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho Công ty Việt Hưng cùng nhiều người dân vô tội khác. Vụ việc được giải quyết thỏa đáng sẽ lấy lại lòng tin của người dân vào các cơ quan công quyền. Chúng tôi hy vọng công bằng, bình đẳng trước pháp luật sẽ sớm được làm rõ.

(Chúng tôi sẽ thông tin tiếp sự vụ việc hy hữu này tới bạn đọc)
Tác giả bài viết: Trần Xuân Tiền & Đặng Thị Lan
Nguồn tin: Văn phòng luật sư Đồng Đội.

Sau hành loạt bài Viết của LS và các nhà báo Dân Trí, cũng như khiếu nại đề nghị giám đốc thẩm . Tòa án cấp cao đã xử theo trinh tự giám đốc thẩm hủy cả 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm. Chấp hành viên đang bị cơ  quan điểu tra của VKSNDTC điều tra về hành vi ra quyết định trái PL