Trong số các dạng tranh chấp pháp lý, thừa kế luôn được xem là một loại án đặc biệt. Không chỉ vì khối tài sản để lại thường có giá trị lớn, mà bởi các bên tham gia tố tụng – nguyên đơn, bị đơn, người có quyền và nghĩa vụ liên quan – thường là những người thân trong cùng một gia đình: cha con, anh em, cô cháu, dì cháu…
Những mối quan hệ từng gắn bó máu mủ, tưởng chừng không thể tách rời, lại trở thành đối đầu trước vành móng ngựa. Từ tình thân chuyển thành tranh chấp, từ nghĩa tộc trở thành kiện tụng. Phía sau những lá đơn là sự đổ vỡ âm thầm nhưng đau đớn – nơi mà không chỉ tài sản bị chia cắt, mà cả tình nghĩa cũng nhạt nhòa theo từng lời khai, từng dòng biên bản.
Chính từ những câu chuyện như vậy, bài viết này của Luật sư Trần Xuân Tiền ra đời – như một lời chiêm nghiệm, và cũng là hồi chuông cảnh tỉnh về cái giá của việc “được tài sản nhưng mất tình thân.
Trong quá trình hành nghề, tôi đã không ít lần chứng kiến những buổi hòa giải rơi vào bế tắc. Có người ra về với dáng vẻ nặng nề, như mang cả khối đá sau lưng. Nhưng tôi hiểu, gánh nặng không nằm ở tài sản, mà nằm ở nỗi đau tinh thần – khi buộc phải ra tòa tranh chấp với chính người thân của mình.
Khi quyền lợi bị đụng chạm, lòng người dễ đổi thay. Họ viện dẫn cả lời tổ tiên, lý lẽ dòng họ… chỉ để khẳng định rằng mình xứng đáng có phần. Có một lần, cụ ông đến nhờ tôi tư vấn, nghẹn ngào kể:
“Tôi không thể ngờ… các con tôi lại kéo nhau ra tòa để đòi phần. Đòi từng mét đất… Ngôi nhà chúng nó sinh ra, giờ tranh chấp như kẻ dưng nước lã!”
Trước những trường hợp như vậy, lời khuyên mà tôi luôn dành cho thân chủ là: Đừng vội kiện cáo – hãy cố gắng hòa giải.
Bởi vì khi ra tòa, bạn có thể giành được một phần tài sản. Nhưng thứ đánh mất, chắc chắn sẽ là tình cảm gia đình – mà một khi đã rạn nứt, rất khó để hàn gắn. Tòa án chỉ có thể phân xử đúng – sai theo luật. Nhưng không thể nào vá lành được những vết nứt trong lòng người.
Tôi từng chứng kiến một người chị cả nước mắt giàn giụa, gần như quỳ xuống xin các em đừng đưa nhau ra tòa, vì sợ cha mẹ nơi suối vàng đau lòng. Nhưng cuối cùng, vẫn là tiếng gõ búa kết thúc phiên xét xử. Các bên lặng lẽ rời đi, ánh mắt không còn thân quen, mà là của những người xa lạ, đề phòng, lạnh nhạt.
Tôi không viết những dòng này để ngăn cản quyền khởi kiện – đó là quyền chính đáng và hợp pháp. Nhưng tôi mong rằng, trước khi ra tòa, những người trong cuộc có thể một lần thử ngồi lại, vì tình máu mủ, vì khói nhang tổ tiên, vì nghĩa tình làng xóm mà lắng nghe – thỏa thuận – nhường nhịn.
Lời nhắn gửi:
Đừng để tài sản trở thành ranh giới cuối cùng của tình thân.
Thông tin liên hệ:
– Văn phòng luật sư Đồng Đội (Đoàn luật sư TP. Hà Nôi): P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
– Điện thoại: 0936.026.559
– Email: tranxuantien1964@gmail.com
– Website: https://dongdoilaw.vn
– Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
– Youtube: https://www.youtube.com/c/V%C4%83nph%C3%B2nglu%E1%BA%ADts%C6%B0%C4%90%E1%BB%93ng%C4%90%E1%BB%99i
– Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi