KINH NGHIỆM TIẾP XÚC VÀ LÀM VIỆC VỚI BỊ CAN LẦN ĐẦU TRONG TRẠI GIAM

Trong buổi gặp đầu tiên, việc tạo dựng sự tin tưởng là yếu tố rất quan trọng. Phần lớn bị can khi bị tạm giam thường rơi vào trạng thái lo lắng, hoang mang, thậm chí sợ hãi. Luật sư cần giới thiệu rõ vai trò của mình, khẳng định trách nhiệm bào chữa theo quy định của pháp luật để bị can yên tâm hợp tác. Do quá trình tiếp xúc luôn có sự giám sát của điều tra viên, luật sư cần giữ thái độ điềm tĩnh, tôn trọng, không phán xét hay thể hiện quan điểm cá nhân. Sự chừng mực và đúng mực trong ứng xử sẽ giúp xây dựng nền tảng hợp tác lâu dài, đồng thời bảo đảm hoạt động nghề nghiệp được thực hiện đúng quy định.

Ở giai đoạn đầu, luật sư nên tập trung thu thập thông tin ở mức độ khái quát, thay vì đi sâu vào chi tiết vụ án. Việc lắng nghe bị can trình bày về nhân thân, hoàn cảnh gia đình, tình trạng sức khỏe và điều kiện sinh hoạt trong trại giam giúp luật sư có cái nhìn toàn diện hơn, đồng thời kịp thời ghi nhận những dấu hiệu bất thường hoặc vi phạm tố tụng nếu có. Khi bị can trình bày về diễn biến vụ việc, luật sư nên để họ nói một cách tự nhiên, không gợi ý hay định hướng lời khai, chỉ ghi nhận các mốc thời gian và nhân vật quan trọng để phục vụ cho việc nghiên cứu hồ sơ sau này. Cách tiếp cận này giúp hạn chế mâu thuẫn lời khai và góp phần bảo đảm quyền lợi hợp pháp của bị can.

Bên cạnh đó, luật sư cần đặc biệt lưu ý đến những giới hạn nghề nghiệp và pháp lý. Luật sư không được hứa hẹn trước kết quả giải quyết vụ án, không hướng dẫn bị can khai gian hay thống nhất lời khai trái pháp luật. Mọi thông tin thu thập được trong buổi làm việc phải được giữ bí mật, kể cả đối với gia đình bị can. Các trao đổi cần tuân thủ nghiêm nội quy trại giam và quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, tránh những hành vi có thể bị hiểu là cản trở hoạt động điều tra.

Kết thúc buổi tiếp xúc và làm việc đầu tiên, luật sư nên tóm lược lại những nội dung chính đã trao đổi và định hướng cách làm việc trong thời gian tiếp theo. Việc nhắc nhở bị can thận trọng khi làm việc với cơ quan tiến hành tố tụng, chỉ khai báo khi có luật sư tham gia sẽ giúp hạn chế những rủi ro pháp lý không cần thiết. Đồng thời, luật sư cần động viên tinh thần, giúp bị can giữ được sự bình tĩnh và niềm tin vào quá trình bào chữa.

Buổi gặp đầu tiên, dù thời gian không dài, nhưng nếu được chuẩn bị và thực hiện đúng cách sẽ tạo nền tảng quan trọng cho toàn bộ quá trình bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị can về sau.