Trong xã hội hiện đại, không hiếm những cặp đôi sống chung như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn. Khi còn thuận hòa, họ gọi nhau là “vợ – chồng trên danh nghĩa”. Nhưng khi chia tay, đặc biệt là có con chung, một loạt rắc rối pháp lý và tổn thương tâm lý cho trẻ nhỏ bắt đầu phát sinh, nếu cha mẹ không ứng xử đúng luật và đúng đạo lý
Không hôn thú, nhưng con vẫn là công dân, vẫn có quyền được bảo vệ
Theo quy định pháp luật, trẻ sinh ra dù cha mẹ có đăng ký kết hôn hay không, vẫn là công dân và có đầy đủ các quyền trẻ em: được sống, được chăm sóc, được giáo dục, được bảo vệ khỏi tổn thương.
Theo quy định tại Điều 14, 15 và 16 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quan hệ nam nữ sống chung như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn không được công nhận là vợ chồng hợp pháp. Tuy nhiên, quyền và nghĩa vụ đối với con chung vẫn được pháp luật bảo vệ như trong hôn nhân hợp pháp.
Luật ưu tiên bảo vệ quyền lợi của trẻ em, chứ không xem xét ai là “vợ, chồng thật sự” trong tranh chấp nuôi con. Dù không có giấy hôn thú, cha mẹ vẫn có quyền và nghĩa vụ bình đẳng với con, bao gồm quyền nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục và cấp dưỡng.
Cha mẹ không hôn thú không có nghĩa là được “toàn quyền quyết định số phận của con”. Khi xảy ra mâu thuẫn, chia tay, nếu hai bên không tự thỏa thuận được việc nuôi con, thì phải đưa vụ việc ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền. Đây là cách duy nhất để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của cả cha, mẹ và đặc biệt là đứa trẻ.
Đừng lấy lí do “tôi là mẹ”, “tôi là cha” để độc đoán
Một số người cho rằng: “Tôi sinh ra nó, tôi có quyền quyết định mọi thứ”. Từ suy nghĩ đó, có người tự ý đưa con đi nơi khác, cắt đứt liên lạc với người kia, cấm gặp gỡ, không khai sinh tên cha hoặc mẹ, thậm chí còn tung clip lên mạng để giành lấy sự thương hại của dư luận.
Những hành vi như vậy không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây tổn hại nặng nề đến tâm lý và tương lai của đứa trẻ. Tranh chấp kiểu đó, người lớn có thể “thắng”, nhưng đứa trẻ thì chỉ có thua thiệt.
Cha mẹ chia tay nhưng không được chia đôi nghĩa vụ với con
Cha mẹ dù không đăng ký kết hôn, nhưng một khi có con chung thì nghĩa vụ với con là bình đẳng và suốt đời.
Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Trẻ em và Bộ luật Tố tụng dân sự đã có cơ chế pháp lý rõ ràng để giải quyết tranh chấp nuôi con, trong đó lợi ích tốt nhất của trẻ luôn là yếu tố trung tâm.
Người nào có đủ điều kiện về vật chất, tinh thần, môi trường sống ổn định, đạo đức tốt,… sẽ được Tòa xem xét để giao quyền nuôi dưỡng.
Người còn lại có nghĩa vụ cấp dưỡng và được quyền thăm nom, chăm sóc con đúng pháp luật.
Kết luận : Không ai sinh ra để bị giành giật
Một đứa trẻ không có quyền chọn cha mẹ.
Nhưng người làm cha mẹ có quyền – và nghĩa vụ – chọn cách cư xử đúng đắn để con không phải lớn lên trong tổn thương và oán giận.
Tranh chấp nuôi con – dù trong ly hôn hay không hôn thú – phải đúng pháp luật. Nhưng trên hết, phải có cái tâm, bởi con cái không phải là chiến lợi phẩm của người lớn.
Thông tin liên hệ:
– Văn phòng luật sư Đồng Đội (Đoàn luật sư TP. Hà Nôi): P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
– Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
– Website: https://dongdoilaw.vn
– Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
– Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
– Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi