Tây Ninh, miền đất cực Nam của Tổ quốc, nơi tôi sẽ chưa đặt chân đến nếu như không có lá thư kêu cứu ấy…
Từ sự khẩn cầu của cháu Nhi đang học tập và làm việc ở Đài Loan về việc bố mẹ bị cơ quan thi hành án dân sự huyện Dương Minh Châu cưỡng chế thi hành án, kê biên tài sản nhà đất của gia đình để buộc thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho 06 Bản án của Tòa án nhân dân huyện Dương Minh Châu.
Sau một thời gian thư từ trao đổi qua email, website của Văn phòng Luật sư Đồng Đội (https://dongdoilaw.vn, tranxuantien1964@gmail.com) về thông tin của sự vụ từ cuối năm 2010, bước đầu Luật sư đã có thông tin về việc làm không đúng pháp luật của cơ quan thi hành án dân sự huyện Dương Minh Châu. Luật sư đã gọi điện thoại trao đổi với ông Trứ – Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự huyện đề nghị xem xét việc làm tắc trách của chấp hành viên Trương Văn Hố, đã bất cẩn trong việc xác minh điều kiện thi hành án và người phải thi hành án ốm nặng không nhận biết được hành vi nhưng vẫn bị kê biên, bán đấu giá tài sản với lý do đơn giản là Bản án đã có hiệu lực nên cơ quan thi hành án cứ thế thi hành, việc nại lý do ốm đau là việc trốn tránh nghĩa vụ thi hành án.
Sau khi nhận được điện thoại, Chi cục trưởng đã xem xét và dừng việc bán tài sản trong thời gian giải quyết khiếu nại của anh Phu, chị Nhan.
Im lặng mấy tháng, Chi cục thi hành án dân sự huyện Dương Minh Châu lại thông báo đã ký hợp đồng thẩm định giá bán nhà của vợ chồng anh Phu, chị Nhan.
Sự việc bị dồn ép đến cùng, anh Phu ở Tây Ninh và cháu Nhi ở Đài Loan liên tục khẩn cầu sự giúp đỡ của Luật sư đồng thời đề nghị luật sư vào Tây Ninh xác minh làm rõ sự việc. Băn khoăn trước hoàn cảnh gia đình của anh Phu cũng như điều kiện, hoàn cảnh ở xa; nhưng “nước xa không cứu được lửa gần” nên việc vào thực địa là vấn đề phải đặt ra.
Trước yêu cầu bức xúc, từ sự mộc mạc của người dân nghèo vùng quê, Luật sư cảm nhận có sự oan trái ẩn sâu trong sự việc nên cố gắng bố trí thời gian vào Tây Ninh. Do đường xá xa xôi, qua tiếp cận cũng biết gia đình anh Phu, chị Nhan khó khăn, Luật sư thật băn khoăn về việc lấy kinh phí đi lại vào đó (qua hồ sơ, tài liệu gửi ra cho Văn phòng Luật sư Đồng Đội, anh Phu có gửi 200.000 đồng và một lá thư rất nồng nàn mong sao Luật sư vào giúp đỡ, một mực kêu oan và nói gia đình sẽ chạy vạy lo tiền máy bay cho Luật sư vào giúp đỡ). Vì điều kiện của văn phòng luật sư còn khó khăn nên luật sư sẽ không lấy công nhưng mọi chi phí đi lại gia đình phải lo.
Không cách nào khác luật sư phải đi máy bay vào Dương Minh Châu – và hành trình của Luật sư vì người nghèo bắt đầu…
Văn phòng luật sư Đồng Đội đã ứng tiền mua vé máy bay vào Sài Gòn, sau đó đi xe đò lên Dương Minh Châu. Anh Phu có gọi điện nói sẽ lên Sài Gòn đón Luật sư, nhưng sợ tốn kém, vất vả cho người dân, Luật sư đã tự mình đi. Tuy chưa từng đặt chân tới Tây Ninh nhưng trong tư duy Luật sư luôn nghĩ sẽ đến được nơi đó, nơi mà có những người dân nghèo khổ đang đợi !.
Sài Gòn đông đúc đua chen cũng đã khiến cho Luật sư mệt mỏi vì nhầm bến xe đi Tây Ninh (do xe ôm chở đi đến bến An Dương rồi bỏ đó). Nhưng rồi cuối cùng Luật sư cũng đã đến được vùng đất nghèo xã Truông Mít xa xôi – huyện Dương Minh Châu. Do không có nhiều thời gian nên chuyến công tác phải rất gấp làm sao nhanh chóng tiếp cận với hồ sơ thi hành án, tiếp cận với chính quyền xã Truông Mít, tiếp cận với chấp hành viên phụ trách hồ sơ và với Cục Thi hành án dân sự tỉnh Tây Ninh để phản ảnh, thu thập thông tin tài liệu một cách nhanh nhất để kêu oan cho anh Phu.
Trên chuyến xe đò về Tây Ninh vì chưa biết đường nên Luật sư phải hỏi thăm người ngồi bên cạnh về địa danh và công việc phải đến trong chuyến công tác. Từ sự cảm thông trợ giúp của Luật sư cho người nghèo bị oan, cô gái đi cùng đã tận tình hướng dẫn, đích thân dùng xe máy của mình chở Luật sư từ bến xe Tây Ninh về thẳng Chi cục thi hành án huyện (huyện Dương Minh Châu cách bến xe gần 30 km).
Trong một suy nghĩ mênh mang rằng mình làm điều thiện cho đời cũng có người tốt giúp mình vậy nên dù mệt nhọc sau chặng đường dài, trái tim Luật sư vẫn ấm một niềm tin, một niềm vui vào con đường mình đang tới và công việc mình đang làm. Cái nắng hè gay gắt của miền Nam chợt tan biến thế vào đó là niềm vui, là tình người. Đi từ sáng mãi gần trưa mới đến huyện Dương Minh Châu, anh Phu đón ở cơ quan thi hành án huyện, sau mấy phút làm quen, gặp mặt, Luật sư nhanh chóng xuất trình giấy tờ làm việc với Chi cục thi hành án dân sự huyện Dương Minh Châu. Vì sợ ở xa báo trước cơ quan thi hành án sẽ khó dễ “bận đi cơ sở” nên Luật sư không gọi điện liên hệ mà vào thẳng cơ quan.
Rất may, Chi cục trưởng và chấp hành viên đều có mặt ở cơ quan. Sau một vài phút làm quen, giới thiêu Luật sư cũng có thời gian dài làm thủ trưởng cơ quan thi hành án cấp huyện nên Chi cục trưởng và chấp hành viên đồng ý cho tiếp cận hồ sơ nhưng khó dễ không cho sao hồ sơ. Luật sư thuyết phục mãi họ cũng đồng ý nhưng yêu cầu nộp tiền photo…( sau này trả tiền photo không lấy ). Có bảo bối trong tay sau chặng đường dài khá mệt, Luật sư về gia đình anh Phu tìm hiểu xem thực hư về sự yếu ốm của chị Nhan như thế nào?. Công việc điều tra khách quan, âm thầm, lặng lẽ qua quan sát, tiếp cận…Đến nhà anh Phu thấy vợ anh có biểu hiện không bình thường, gia đình bảo không ăn, không ngủ nhiều tháng đi khám không biết bệnh gì, cứ khua tay múa chân như kiểu giả vờ, người không gầy gộc lắm, nhưng không nói được (cơ quan thi hành án cho là giả vờ để trốn nợ).
Linh cảm nghề nghiệp và âm thầm theo dõi thực hư, Luật sư ăn, ở tại gia đình để quan sát đồng thời có điều kiện gần gũi nắm bắt thông tin tâm lý anh Phu. Luật sư suy nghĩ nếu ban ngày không đi lại, không ngủ thì đêm phải dậy vì nằm một chỗ không chịu được nếu giả vờ vậy nên đêm đó Luật sư thức trắng, vờ ngủ để xem động tĩnh ra sao. Đúng là cả đêm không dậy đi lại, không ngủ đòi ăn đĩa hoa thắp hương như ở ngoài Bắc. Như vậy, sự việc có thể tin được vợ anh Phu ốm thật – sáng hôm sau Luật sư động viên gia đình đưa chị Nhan đi khám bệnh ở Bệnh viện tỉnh vừa có thể chữa chạy cho khỏi, vừa có hồ sơ tài liệu để yêu cầu cơ quan thi hành án xem xét việc hoãn thi hành án cũng như không bắt người không có năng lực hành vi dân sự phải chấp hành án.
Một chi tiết Luật sư phải suy nghĩ là tại sao vụ việc oan ức như vậy mà khi có Luật sư từ Hà Nội xa xôi vào tới vùng quê mà không thấy ai đến chơi hỏi thăm, ngay cả người em trai bên cạnh cũng không thấy đâu – đây là chuyện không bình thường của một con người – đường ăn nhẽ ở của họ ra sao mà lại như vậy ? có gì uẩn khúc? có sự việc ăn ở nợ nần không chịu trả hay sao nên không có làng xóm bạn bè?. Nghi vấn sớm được giải tỏa sau khi Luật sư gặp và làm việc với UBND xã Truông Mít, gặp Phó chủ tịch UBND xã, cán bộ Tư pháp và trưởng thôn – cũng có hai luồng thông tin ngược chiều nhưng được biết anh Phu hiền lành ít nói, đặc biệt rất ít giao tiếp nên Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND xã Truông Mít cũng không biết anh Phu là ai, cũng không biết tên, biết mặt (Ít giao tiếp thì ít bạn bè, ít giãi bày và vùng quê đất rộng, người thưa nhà nào biết nhà đó). Qua gặp Phó chủ tịch UBND, Luật sư cũng phần nào yên tâm về con người, về sự kêu oan có thật.
Tiếp xúc làm việc, gặp gỡ tìm kiếm thông tin, ăn ở đơn giản qua loa lo công việc vì còn phải nhanh về Hà Nội với bao công việc khác, Luật sư đã có buổi làm việc với Cục thi hành án dân sự tỉnh Tây Ninh trên đường về Hà Nội. Làm việc và làm việc, đi lại khẩn trương bằng các phương tiện cá nhân là hành trình của luật sư vì người nghèo trong những chuyến công tác xa. Tuy chưa từng đến vùng đất Tây Ninh đẹp nổi tiếng với Tòa thánh Cao Đài Tây Ninh cũng chỉ ghé qua và dạo quanh một vòng cho biết.
Về đến Hà Nội, Luật sư đã nhanh chóng phát hiện ra việc làm bất cẩn và thiếu trách nhiệm của chấp hành viên. Họ đã phớt lờ sự thật, chụp cho người dân là chống đối, là trốn nợ, chấp hành viên đã không xác minh kỹ điều kiện thi hành án, đã không giao các giấy tờ, các văn bản thi hành án theo Điều 39 Luật Thi hành án dân sự 2008.
Lẽ ra phải xác minh kỹ nguồn gốc đất, thửa đất mang tên ai? quá trình sử dụng đất như thế nào? việc chuyển dịch tặng cho đã làm chưa? đặc biệt việc cung cấp của cán bộ địa chính xã Truông Mít mỗi lúc mỗi khác, Phó chủ tịch UBND nói: “Tôi không biết gì, địa phương địa bàn rộng nên chưa bao giờ đến gia đình anh Phu. Biên bản xác minh, biên bản cưỡng chế thi hành án, tại buổi cưỡng chế có bắt con anh Phu còn là học sinh lớp 10 bức xúc chống người thi hành công vụ và bị công an đánh bị ngất phải đi viện cũng chỉ biết qua loa và có ký là ký sau chứ không có mặt tại gia đình anh Phu”.
Tại công văn yêu cầu Phòng Tài nguyên và Môi trường, kết quả nhận được là thửa đất anh Phu đang ở chưa được bố anh Phu làm thủ tục sang tên sau khi kê biên bán đấu giá. Trong hồ sơ ở xã Truông Mít, anh Phu tự ý kê khai nhà đất bố mẹ cho, có xây tường bao của mấy anh em và bố mẹ rồi nhưng trên pháp lý thì thửa đất vẫn mang tên bố anh Phu, ông chỉ cho vợ chồng anh Phu ở, canh tác nhưng chưa có bất kỳ giấy tờ gì hết – như vậy đất đó hoàn toàn là quyền của bố anh Phu. Thi hành án kê biên nhầm !?
Thu thập tài liêu hướng dẫn để bố anh Phu khiếu nại, Văn phòng Luật sư Đồng Đội đã gửi văn bản kiến nghị đề nghị hủy bỏ kết quả kê biên, bán đấu giá đồng thời yêu cầu xem xét lại thủ tục thi hành án, việc chị Nhan bị ốm là thật hay không?
Trước những bằng chứng rõ ràng, Chi cục thi hành án dân sự huyện Dương Minh Châu đã để vụ việc trong im lặng không sửa sai mà cũng không cho thi hành tiếp nữa. Văn phòng Luật sư Đồng Đội tiếp tục hướng dẫn đương sự khiếu nại, yêu cầu bồi thường Nhà nước về việc thi hành án sai gây thiệt hại cho gia đình anh Phu đồng thời làm đơn đề nghị kháng nghị Giám đốc thẩm vụ việc lên cấp có thẩm quyền.
Vụ việc đã dần sáng tỏ, gia đình anh Phu vô cùng đội ơn Luật sư đã lặn lội vất vả trên hành trình đòi lại công bằng, sự yên bình cho một gia đình nông dân nghèo. Họ vẫn thường gọi điện thoại hỏi thăm sức khoẻ Luật sư, mong có ngày được ra Hà Nội cảm ơn sự nhiệt tình, tâm huyết và sự giúp đỡ kịp thời, có hiệu quả của Văn phòng Luật sư Đồng Đội.
Qua hành trình của Luật sư trợ giúp cho anh Phu, luật sư nhận thấy việc giúp giảm thiểu chi phí cho gia đình, không lấy thù lao luật sư là rất quí nhưng có lẽ giúp người nghèo nhanh chóng minh oan, bảo vệ được cho họ trước việc làm sai trái của cơ quan Nhà nước nhanh nhất, giúp họ một cách tốt nhất – mới là điều đáng làm nhất.
Niềm vui của công việc, kỷ niệm của chuyến đi Tây Ninh của Trưởng Văn phòng Luật sư Đồng Đội từ đầu năm 2011 nhưng những ký ức đó vẫn mãi trong tim người luật sư tận tụy với công việc.
Đêm đông cuối năm, Hà Nội lạnh buốt đã đánh thức người Luật sư viết về ký ức của mình sau một năm bận bịu với bao công việc vào Nam, ra Bắc. Có lẽ nói ra, viết lên trang viết để lưu giữ mãi kỷ niệm đẹp về công việc cũ để đi tiếp những hành trình mới trên con đường trợ giúp cho những người dân nghèo trên mọi miền đất nước là món quà đón xuân mới Nhâm Thìn vui nhất!
Những điều đọng lại sau vụ án
Với sự tham gia của Luật sư, cho đến nay gia đình anh Phu vẫn quản lý thửa đất trên. Anh Phu cùng gia đình cũng như Luật sư luôn coi nhau như những người thân trong gia đình. Chính vì vây, trong suốt quảng thời gian từ năm 2011 đến nay, gia đình anh Phu khi biết những gia đình cần sự trợ giúp của pháp luật đều giới thiệu cho Luật sư. Không những thế, khi biết tin Luật sư đi công tác tại Thành phố Hồ Chí Minh, anh Phu đã điều khiển chiếc xe cũ vượt 100 km từ Tây Ninh sang thành phố Hồ Chí Minh để gặp Luật sư, không phải quà cáp to lớn gì mà chỉ bằng nụ cười và ánh mắt là đã cảm thấy sự trân thành và biết ơn từ người con đất Tây Ninh. Điều này vô cùng chân quý, thành công của vụ việc đã mang đến cho Luật sư cảm giác hạnh phúc, vui mừng. Không chỉ vui vì đã giúp người phải thi hành án sai bảo vệ được quyền lợi của mình, vui vì những công sức, đóng góp của Luật sư và gia đình đã được đền đáp sức đáng mà còn vui vì thông qua những vụ việc này sẽ tiếp thêm sức mạnh cho những người phải thi hành án sai.
Niềm vui của công việc, kỷ niệm của chuyến đi Tây Ninh của Trưởng Văn phòng Luật sư Đồng Đội từ đầu năm 2011 nhưng những ký ức đó vẫn mãi trong tim người luật sư tận tụy với công việc.
Tác giả bài viết: Trần Xuân Tiền
Thông tin liên hệ:
Văn phòng luật sư Đồng Đội: P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội.
Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
Website: https://dongdoilaw.vn
Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
