Trong gần một thế kỷ qua, kể từ ngày báo Thanh niên – tờ báo khởi đầu của nền báo chí cách mạng Việt Nam, do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập, xuất bản số báo đầu tiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, lực lượng báo chí cách mạng nước ta không ngừng lớn mạnh, khẳng định được vai trò quan trọng và có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp giải phóng dân tộc trước đây và công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Đồng hành cùng những thành công đó với báo chí, không thể không nhắc đến sự đóng góp to lớn của các cá nhân, tổ chức nói chung và các đội ngũ luật sư nói riêng. Luật sư với những kiến thức pháp luật quý giá đã cùng báo chí tuyên truyền pháp luật đến mọi người trên mọi miền tổ quốc giúp cho nhận thức của người dân ngày càng hoàn thiện, là tiền đề để tạo những bước đẩy phát triển đất nước.
Vai trò của báo chí trong đời sống xã hội
Báo chí là phương tiện thông tin đại chúng thiết yếu đối với đời sống xã hội. Đây được xem là công cụ sắc bén để tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tham gia một cách đồng cảm trên mặt trận đấu tranh tham nhũng, chống tiêu cực và tệ nạn xã hội. Đồng thời, báo chí cũng là cầu nối, phản ánh tâm tư, nguyện vọng cũng như nhu cầu thiết yếu của nhân dân. Báo chí với các chủ đề khác nhau mà vì vậy được có thể đáp ứng, thoả mãn tin tức của người dân.
Với đặc tính cơ bản của báo chí là tính phổ cập, nhanh chóng, kịp thời và rộng khắp, trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, báo chí đóng vai trò quan trọng, là công cụ, phương tiện hữu hiệu đưa pháp luật đến với cán bộ, nhân dân, giúp cho đông đảo cán bộ, nhân dân dễ dàng tiếp thu, nắm bắt, tìm hiểu, nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật. Báo chí góp phần phản ánh thực tiễn thi hành pháp luật và hướng dẫn dư luận xã hội ủng hộ, biểu dương người tốt, việc tốt trong chấp hành pháp luật, lên án, phê phán những biểu hiện tiêu cực, những hành vi vi phạm pháp luật trong xã hội, tạo niềm tin vào pháp luật, vào công lý trong mọi tầng lớp nhân dân. Trong công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật, báo chí còn đóng vai trò là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Bên cạnh việc tuyên truyền chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân, báo chí còn là diễn đàn thực hiện quyền tự do ngôn luận của nhân dân. Báo chí phản ánh những đề xuất, kiến nghị của người dân với Đảng, Nhà nước về các chính sách, các quy định pháp luật chưa thật phù hợp, về những bất cập, những vướng mắc, bức xúc trong thực tiễn thi hành, chấp hành pháp luật .
Nghề báo chí và mối quan hệ với nghề luật sư
Trong các giai đoạn lịch sử, luật sư và báo chí luôn có mối quan hệ tương hỗ lẫn nhau để thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình; giữa luật sư và báo chí cũng có một số những điểm tương đồng. Trong đó, luật sư cùng những kiến thức pháp luật quý giá song hành cùng báo chí là công cụ truyền thông tin hiệu quả là lực lượng quan trọng để thực hiện tốt chức năng bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp cho các cá nhân, tổ chức, giúp phát triển kinh tế cùng xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Điều đó còn được ghi nhận tại Quyết định số 68/QĐ-HĐLSTQ ngày 20 tháng 7 năm 2011 của Hội đồng luật sư toàn quốc có quy định mối quan hệ giữa luật sư với các cơ quan thông tin đại chúng như sau: Luật sư cần phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng trong việc tuyên truyền pháp luật, đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm và các tiêu cực xã hội.
Đến nay, luật sư vẫn luôn là bạn đồng hành, đối tác tin cậy của ngành báo. Với gần 17 nghìn thành viên, nghề Luật sư ở Việt Nam đã thâm nhập, có mặt trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Với tính chất đặc thù của nghề luật sư, người Luật sư có thể cung cấp cho Báo chí những thông tin tức thời, thông tin nóng, đa dạng về mọi mặt của đời sống xã hội; đồng thời nêu lên những quan điểm, ý kiến, đánh giá về một sự việc dưới góc nhìn pháp lý và đưa ra những kiến nghị, khuyến cáo, góp phần không nhỏ vào công cuộc tuyên truyền, phổ biến pháp luật.
Hơn nữa, với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, người Luật sư được tiếp cận các nguồn thông tin, chứng cứ, tài liệu có tính chất nhạy cảm, riêng tư, bí mật. Người Luật sư có thể cung cấp các thông tin này cho Báo chí khi đó không phải là tài liệu mật và việc cung cấp thông tin đó không xâm phạm quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân cùng sự cho phép của các bên liên quan.
Trong xã hội có nhiều nhóm chủ thể cùng nắm giữ nguồn thông tin, nhưng nghề Luật sư dễ dàng cung cấp thông tin cho Báo chí hơn so với cán bộ, công chức, đảng viên,… bởi quy định nội bộ của các ngành, nghề về chế độ cung cấp thông tin, chế độ phát ngôn, đại diện,…
Chính bản thân người Luật sư, nghề Luật sư với các câu chuyện về uy tín cá nhân, thương hiệu của Luật sư, chuyện nghề, chuyện đời của Luật sư, ứng xử của Luật sư đã là chủ đề có sức thu hút với xã hội và Báo chí mong muốn khai thác.
Ngoài ra, báo chí và luật sư luôn hỗ trợ nhau trong việc bảo vệ những người yếu thế, góp phần làm sáng tỏ sự thật. Từ trước đến nay, có rất nhiều trường hợp, nhiều người bị chịu oan sai, bị đối xử bất công trong xã hội. Trong những trường hợp này, luật sư luôn đồng hành cùng những người bị hại, cùng họ chiến đấu để giành lại công bằng. Nhưng đôi khi những làn sóng của dư luận xã hội sẽ giúp cho những người bị đối xử bất công sẽ giành lại được công bằng sớm hơn. Và vì vậy mà báo chí đã cộng hưởng, đem những bài viết sắc bén của mình để tạo những luồng dư luận giúp cho công việc cho luật sư trở nên thuận lợi hơn.
Tuy nhiên, cũng vì tính đặc thù nghề nghiệp và tính chất phản biện trực tiếp rất cao, việc luật sư tham gia bảo vệ quyền lợi cho một bên có thể dẫn đến sự đối đầu trực tiếp với các chủ thể có quyền, lợi ích đối lập, trong đó có nhiều chủ thể có quyền lực, có tiềm lực lớn trong xã hội. Điều đó dẫn đến những rủi ro, áp lực thậm chí cả sự đe doạ, bị tấn công về thể chất, tinh thần đối với người Luật sư khi hành nghề…. Do vậy, Chính Luật sư cũng cần Báo chí hỗ trợ, bảo vệ cho mình khi tác nghiệp.
Cơ duyên với nghề báo của luật sư Trần Xuân Tiền
Chia sẻ về cơ duyên với báo chí, luật sư Trần Xuân Tiền – Trưởng văn phòng luật sư Đồng Đội, Đoàn luật sư TP. Hà Nội cho biết, ông luôn chú trọng và không ngừng rèn luyện, nâng cao khả năng viết ngay từ những ngày còn làm trong cơ quan nhà nước cho đến khi trở thành luật sư. Nhiều năm làm nghề ở cơ quan nhà nước, ông đã tích lũy được nhiều kiến thức, kinh nghiệm quý báo và rèn luyện được kĩ năng viết.
Theo quan điểm của ông, việc viết có nhiều lợi ích và ý nghĩa đối với ông. Vì vậy, ngay từ khi Văn phòng luật sư Đồng Đội được thành lập, ông đã lập một trang web riêng, viết nhiều bài đăng tải lên các nền tảng xã hội, vừa để thỏa đam mê viết, vừa giúp ông xây dựng thương hiệu, giới thiệu bản thân lan tỏa tới nhiều người. Những nét bút của ông đã chạm vào trái tim của nhiều người và ngày càng nhiều người biết đến ông, biết đến bài viết của ông.
Với quan điểm “cho đi để nhận lại” và với mong muốn được giúp đời, giúp người, đặc biệt là người dân nghèo, có hoàn cảnh khó khăn,… trên khắp mọi miền tổ quốc, những bài viết của ông luôn mang đậm tính nhân văn và giá trị, ý nghĩa đối với cộng đồng, xã hội.
Tiếng lành đồn xa, đến một ngày ông được mời tham dự Hội thảo “ Luật thi hành án dân sự- Từ góc nhìn doanh nghiệp” tại VCCI – Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. Với kinh nghiệm 15 làm thủ trưởng cơ quan thi hành án, Luật sư đã nắm bắt được cơ hội, hoàn thiện và trình bày bài tham luận (do Ban tổ chức đề nghị) rất tâm huyết. Không chỉ được khách mời của Hội thảo đánh giá cao, mà các phóng viên báo, đài truyền hình cũng tận dụng cơ hội này để phỏng vấn thêm và đưa tin.
Rồi dần dần, có vụ việc thực tiễn nào, các báo lại liên hệ xin sự tư vấn của luật sư. Luật sư tư vấn rất nhiệt tình và tận tâm. Vì đó cũng là các vấn đề luật sư rất quan tâm. Luật sư luôn quan tâm đến các vấn đề xã hội, luôn mong muốn đồng hành giúp dân – đặc biệt là dân nghèo bị đối xử bất công. Lan truyền từ báo này rồi dần đến các báo khác nữa. Dù đã có những thành công và tiếng vang nhất định, nhưng luật sư vẫn tiếp tục viết, viết ngày ngày để nâng cao khả năng viết của mình. Chính vì vậy mà những ý kiến của luật sư trên nhiều tờ báo đã được đông đảo người dân trên khắp mọi miền đất nước quan tâm và ủng hộ.
Tri thức tiếp nối, ông đã dùng những kĩ năng viết mà ông tích luỹ được để đào tạo, truyền lại cho những thế hệ tiếp theo. Những nhân viên làm việc với ông thì đã được ông chỉ dạy tận tình với mong muốn tạo ra nguồn nhân lực có thể đồng hành cùng ngành báo và trả lời báo nhanh chóng, chính xác mỗi khi mà các nhà báo liên hệ tư vấn pháp luật.
Trong hơn 10 năm hành nghề luật sư, Trưởng văn phòng đã đạt được những thành công nhất định, tạo dựng được uy tín của mình với nhiều tờ báo lớn, điển hình như báo Dân trí hay các Đài truyền hình như VOV, ANTV, VTC, VTV,…..Ví dụ như gần đây luật sư có chia sẻ với báo điện tử VTC1 về các quy định hiện hành của thuế nhà đất https://fb.watch/lbUiM0yjOp/ hay luật sư có trả lời báo dân trí về vụ việc người phụ nữ bị bạo hành ở Hải Dương https://dantri.com.vn/ban-doc/vu-thai-phu-bi-bao-hanh-vet-thuong-da-lanh-co-anh-huong-ket-qua-giam-dinh-20230530080618788.htm?fbclid=IwAR3n4gDV7l7GFm8kY3Rivqjg5y2G2j5kVziJHZI4qntECvQht3Ln9PH22vk. Ngoài ra còn có báo VOV với bài viết uỷ quyền cho người khác tham gia tố tụng, cụ thể tại https://vov2.vov.vn/phap-luat/uy-quyen-cho-nguoi-khac-tham-gia-to-tung-42282.vov2?fbclid=IwAR2jS6xbKRi5JhHQOfl0EqUcnVp1dSl5Z1WVX8mFOV5HHykJLDawR52HK6k .
Nhân kỷ niệm 98 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, Luật sư Trần Xuân Tiền có đôi lời gửi tới các nhà báo, các phóng viên, các biên tập viên lời chúc sức khoẻ, hạnh phúc và kết quả cao trong sự nghiệp, kính chúc ngành báo chí sẽ gặt hái được nhiều thành công trên con đường tương lai. Luật sư bày tỏ hy vọng sẽ tiếp tục được đồng hành cùng các tờ báo, các phóng viên báo chí để hoàn thành xuất sắc sứ mệnh của nghề báo, như lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Người làm báo cách mạng phải có tâm sáng, lòng trong, bút sắc” để trở thành những chiến sĩ tiên phong trên mặt trận văn hóa tư tưởng”.
Người viết: Hoàng Thị Thương – Thực tập sinh tại VPLS Đồng Đội
Email: thuongx7hchtth@gmail.com; SĐT: 0343191824
Tham vấn: Luật sư Trần Xuân Tiền
Thông tin liên hệ:
Văn phòng luật sư Đồng Đội: P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
Website: https://dongdoilaw.vn
Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
