Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, vai trò của người tiêu dùng ngày càng trở nên quan trọng khi họ chính là đối tượng thúc đẩy sản xuất, dịch vụ và đổi mới. Tuy nhiên, dù có mặt trong hầu hết các giao dịch mua bán hàng hóa, sử dụng dịch vụ hàng ngày – họ vẫn là nhóm dễ bị xâm phạm quyền lợi do thiếu kiến thức pháp lý, thiếu thông tin và công cụ để tự bảo vệ mình.
Không ít người đã từng rơi vào tình huống “mua nhầm hàng giả”, “bảo hành không đúng cam kết”, “bị từ chối bồi thường vô lý” hay “ràng buộc bởi hợp đồng bất công”, nhưng lại không biết phải làm gì để đòi lại quyền lợi chính đáng.
Hiểu luật – tấm khiên đầu tiên bảo vệ người tiêu dùng
Khi xảy ra sự cố, phần lớn người tiêu dùng thường lúng túng, ngại va chạm, hoặc chấp nhận thiệt hại vì cho rằng “mất ít tiền thì bỏ qua”. Chính sự im lặng này vô tình tiếp tay cho các hành vi gian dối, tạo ra một môi trường kinh doanh thiếu minh bạch, không công bằng.
Việc nâng cao hiểu biết pháp luật là yếu tố tiên quyết để người tiêu dùng có thể: Phòng ngừa rủi ro ngay từ đầu; Tự bảo vệ mình khi quyền lợi bị xâm phạm; Góp phần xây dựng một thị trường minh bạch và tuân thủ pháp luật.
Người tiêu dùng có thể tự bảo vệ quyền lợi như thế nào?
Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã quy định rõ các quyền cơ bản như:
Người tiêu dùng có quyền được bảo đảm an toàn về sức khỏe, tài sản, danh dự và thông tin cá nhân; được cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin và hóa đơn liên quan đến hàng hóa, dịch vụ; được lựa chọn, quyết định giao dịch và nhận đúng những gì đã cam kết.
Ngoài ra, người tiêu dùng có quyền góp ý, yêu cầu bồi thường khi bị thiệt hại, khiếu nại hoặc khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của mình; được tư vấn, hỗ trợ tiêu dùng an toàn và tham gia xây dựng chính sách, pháp luật liên quan đến bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Khi phát sinh tranh chấp, người tiêu dùng có thể chủ động thực hiện các bước sau:
-
Thu thập, lưu giữ chứng cứ liên quan đến giao dịch như hợp đồng, hóa đơn, tin nhắn, tài liệu điện tử,… để làm cơ sở bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình;
-
Gửi yêu cầu thương lượng trực tiếp đến tổ chức, cá nhân kinh doanh – đây là phương thức ưu tiên đầu tiên theo quy định pháp luật;
-
Trường hợp không đạt được thỏa thuận, người tiêu dùng có thể yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Bộ Công Thương, UBND cấp xã,…) xử lý vi phạm pháp luật có liên quan đến quyền lợi của mình
Tuy nhiên, không phải ai cũng có đủ kỹ năng hoặc thời gian để tự mình thực hiện các bước này. Đây chính là lúc vai trò của luật sư trở nên cần thiết.
Luật sư – người đồng hành pháp lý của người tiêu dùng
Tư vấn và hướng dẫn ban đầu: Giúp người tiêu dùng xác định rõ quyền lợi bị xâm phạm, khả năng pháp lý có thể áp dụng và hướng dẫn cách thu thập chứng cứ hợp pháp.
Soạn thảo văn bản pháp lý: Hỗ trợ viết đơn khiếu nại, thư yêu cầu bồi thường hoặc đơn kiến nghị gửi đến cơ quan chức năng, báo chí hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng.
Đại diện pháp lý: Luật sư có thể đứng tên thay mặt người tiêu dùng để đàm phán, hòa giải với bên cung cấp dịch vụ, hoặc tiến hành các thủ tục tố tụng nếu cần.
Hỗ trợ truyền thông, phản biện xã hội: Luật sư còn có thể chia sẻ kiến thức, tình huống thực tế và góp tiếng nói phản biện trên các kênh truyền thông nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng và ngăn chặn vi phạm tái diễn.
Vì một thị trường công bằng và minh bạch
Việc bảo vệ người tiêu dùng không chỉ là quyền lợi cá nhân, mà còn là một phần quan trọng của hệ sinh thái pháp lý và môi trường kinh doanh lành mạnh. Khi người tiêu dùng hiểu và thực thi đúng luật, doanh nghiệp sẽ buộc phải hành xử tử tế hơn, góp phần xây dựng một thị trường cạnh tranh công bằng và văn minh.
Thông tin liên hệ:
– Văn phòng luật sư Đồng Đội (Đoàn luật sư TP. Hà Nôi): P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
– Điện thoại: 0936.026.559
– Email: tranxuantien1964@gmail.com
– Website: https://dongdoilaw.vn
– Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
– Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
– Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi
