Luật Thi hành án dân sự sẽ có hiệu lực thi hành vào ngày 01/07/2009, nhiều quy định của luật đòi hỏi Tòa án phải thực hiện khi giải quyết các vụ án để quyền lợi của người được thi hành án được đảm bảo.
Quyền yêu cầu thi hành án
Điều 26 Luật Thi hành án dân sự quy định như sau:
Khi ra bản án, quyết định, Tòa án, Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh, Trọng tài thương mại phải giải thích cho đương sự, đồng thời ghi rõ trong bản án, quyết định về quyền yêu cầu thi hành án, nghĩa vụ thi hành án, thời hiệu yêu cầu thi hành án.
Nghiên cứu nội dung của điều luật ta thấy đây là điểm mới mà trước đây trong Pháp lệnh thi hành án dân sự chưa quy định. Theo đó, ngoài việc giải thích, Tòa án còn phải ghi rõ trong bản án, quyết định để các đương sự hiểu về quyền và nghĩa vụ thi hành án.
Quyền yêu cầu thi hành án được quy định tại Điều 7 như sau:
“Người được thi hành án, người phải thi hành án căn cứ vào bản án, quyết định có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự tổ chức thi hành án.”
Tòa án cần phải thích cho các đương sự rõ khi bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, các đương sự có quyền thỏa thuận về việc thi hành án, nếu thỏa thuận đó không vi phạm điều cấm của pháp luật và không trái đạo đức xã hội. Kết quả thi hành án theo thỏa thuận được công nhận. Trong trường hợp đương sự không thỏa thuận thuận thì có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự thi hành phần nghĩa vụ chưa được thi hành theo nội dung bản án, quyết định.
Luật Thi hành án dân sự không có điều luật quy định về nghĩa vụ thi hành án nhưng ta cần phải hiểu đó là những nghĩa vụ đã được quyết định theo bản án hoặc quyết định của Tòa án. Như vậy, tùy từng trường hợp cụ thể mà Tòa án chọn cách giải thích khác nhau.