Câu hỏi: Bố mẹ mất để lại 2 mảnh đất cho 2 con. Tuy nhiên mảnh đất của người em chưa sang tên sổ đỏ (Vẫn tên của bố mẹ) Vậy thủ tục sang tên cho con khi bố mẹ đã mất và người em cần làm thủ tục gì ? Xin được tham vấn Luật sư ạ.
Trả lời:
Sang tên sổ đỏ khi người đứng tên đã mất là thủ tục cần thiết nhằm chuyển nhượng quyền sở hữu tài sản cho người còn sống. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách thực hiện quy trình, thủ tục này một cách hợp pháp dẫn đến một số trường hợp không những không sang tên được mà còn bị xử phạt theo quy định pháp luật. Vậy thủ tục sang tên cho con khi bố mẹ đã mất được thực hiện như thế nào?
1. Xác định người thừa kế
Đối với trường hợp trên, cần xác định bố mẹ bạn có để lại di chúc không. Trong trường hợp bố mẹ bạn để lại di chúc và di chúc đó là hợp pháp thì người thừa kế – em của bạn được ghi nhận trong di chúc sẽ có quyền thực hiện thủ tục sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng mảnh đất dưới hình thức nhận thừa kế theo di chúc.
Tuy nhiên trong trường hợp bố mẹ bạn mất không để lại di chúc hoặc di chúc không có hiệu lực pháp luật thì việc chia di sản thừa kế được thực hiện theo quy định pháp luật, cụ thể di sản thừa kế chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại Điều 651 của Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau:
“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
- a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
- b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
- c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
- Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
- Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
2. Khai nhận di sản thừa kế
Sau khi xác định người có quyền hưởng di sản cha mẹ để lại là nhà đất thì người được nhận di sản muốn sang tên sổ đỏ từ bố mẹ sang tên của mình thì người thừa kế trước hết cần thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế.
Theo quy định tại Điều 58 Luật Công chứng 2014: Người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó có quyền yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản.
Quy trình thủ tục khai nhận di sản thừa kế như sau:
Bước 1: Chuẩn bị giấy tờ
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đai và các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản
- Giấy chứng tử của cha mẹ là chủ của di sản thừa kế
- CMND, hộ khẩu của những người thừa kế còn sống tại thời điểm làm thủ tục
- Giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, giấy tờ xác nhận, chứng minh quan hệ của người thừa kế với người đã chết
- Giấy chứng tử, xác nhận phần mộ, giấy tờ xác nhận, chứng minh quan hệ của những người thừa kế đã chết tại thời điểm làm thủ tục
Bước 2: Lập và niêm yết thông báo thừa kế
Theo quy định khi thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế, người khai nhận di sản đến Văn phòng công chứng mang theo các giấy tờ để thực hiện các thủ tục. Tại đây, Công chứng viên sẽ tiến hành thủ tục niêm yết công khai tại UBND cấp xã nơi thường trú cuối cùng của cha mẹ để lại di sản theo quy định tại khoản 3 Điều 58 Luật công chứng.
Việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản, văn bản khai nhận di sản phải được niêm yết trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày niêm yết theo quy định tại Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP.
Việc niêm yết này là để đảm bảo không có ai tranh chấp đối với tài sản được khai nhận thừa kế này.
Bước 3: Lập văn bản khai nhận di sản thừa kế
Đủ 15 ngày niêm yết, nếu không có ai thắc mắc hay tranh chấp gì thì em bạn hoặc VPCC sẽ đến UBND phường, xã để lấy Thông báo thừa kế đã đóng dấu xác nhận của UBND. Sau đó, Văn phòng công chứng sẽ tiến hành lập văn bản khai nhận di sản thừa kế đối với mảnh đất của cha mẹ để lại.
3. Đăng ký sang tên
Sau khi đã khai nhận di sản thừa kế, người thừa kế sẽ tiến hành thủ tục sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai.
Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ
Em bạn cần chuẩn bị đầy đủ và chính xác các loại giấy tờ cần thiết nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai, bao gồm:
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất/Sổ đỏ/Sổ hồng (01 bản chính + 02 bản sao y có công chứng chứng thực);
- Văn bản khai nhận di sản thừa kế được lập tại Văn phòng công chứng theo quy định của pháp luật;
- Chứng minh nhân dân và sổ hộ khẩu của hai bên mua và bên bán (mỗi thứ 02 bộ tương đương 02 bản sao y có công chứng chứng thực);
- Giấy tờ chứng minh tài sản chung (là: Đăng ký kết hôn)/hoặc giấy tờ chứng minh tài sản riêng (là: Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân/độc thân) (02 bản sao y có công chứng chứng thực);
- Đơn đăng ký biến động đất đai/tài sản gắn liền với đất theo mẫu (01 bản chính – Kê khai theo mẫu);
- Tờ khai lệ phí trước bạ (02 bản chính – Kê khai theo mẫu);
- Tờ khai thuế thu nhập cá nhân (02 bản chính – Kê khai theo mẫu);
- Tờ khai thuế đất phi nông nghiệp (02 bản chính – kê khai theo mẫu) hoặc xác nhận đóng thuế đất phi nông nghiệp tùy từng Quận/Huyện đối với loại giấy tờ này;
- Sơ đồ vị trí thửa đất (01 bản chính – Kê khai theo mẫu)
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ và giải quyết các vấn đề liên quan
Sau khi nhận được hồ sơ, đơn vị tiếp nhận sẽ kiểm tra tính hợp lệ và chính xác của hồ sơ. Nếu hồ sơ đã đầy đủ, cơ quan này sẽ thông báo cho người thừa kế nộp các khoản lệ phí theo quy định của pháp luật. Lệ phí bao gồm: lệ phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân, lệ phí địa chính, lệ phí thẩm định.
Thời gian làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở tối đa là 30 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Trường hợp này cha mẹ để lại đất cho con nên thuộc trường hợp được miễn Thuế, phí trước bạ theo quy định tại khoản 10 Điều 9 Nghị định 140/2016/NĐ-CP về lệ phí trước bạ và điểm d khoản 1 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC.
Bước 3: Thông báo kết quả cho người thừa kế
Sau khi đã hoàn thành tất cả thủ tục cần thiết và nộp lệ phí đầy đủ. Đơn vị tiếp nhận hồ sơ sẽ bàn giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người thừa kế
Người viết: Lê Thị Lan Anh – Trần Lê Quỳnh Anh
Thông tin liên hệ:
Văn phòng luật sư Đồng Đội: P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
Website: https://dongdoilaw.vn
Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoI
