Cháu trai tôi năm nay 17 tuổi, có quan hệ với một bạn A cùng giới 14 tuổi . Giờ gia đình cháu A có đơn tố cáo cháu tôi tội hiếp dâm. Luật sư cho tôi hỏi trường hợp của cháu tôi có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không và nếu bị thì có được miễn hay hưởng án treo không. Tôi xin cảm ơn!
Đối với trường hợp của bạn chúng tôi xin trả lời như sau:
Thứ nhất, đối với việc cháu bạn có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?
Tại khoản 1 Điều 12 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định: “người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.” Trong trường này, cháu trai bạn đã 17 tuổi nên đã đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP về hướng dẫn áp dụng quy định tại các Điều 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147 của Bộ luật Hình sự và việc xét xử vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi do Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành.
Hành vi quan hệ tình dục khác quy định tại khoản 1 Điều 141, khoản 1 Điều 142, khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 144 và khoản 1 Điều 145 của Bộ luật Hình sự là hành vi của những người cùng giới tính hay khác giới tính sử dụng bộ phận sinh dục nam, bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: ngón tay, ngón chân, lưỡi…), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, miệng, hậu môn của người khác với bất kỳ mức độ xâm nhập nào, bao gồm một trong các hành vi sau đây:
- Đưa bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào miệng, hậu môn của người khác;
- Dùng bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: ngón tay, ngón chân, lưỡi…), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, hậu môn của người khác.
Như vậy, trường hợp hai người cùng giới tính có quan hệ với nhau được xem là hành vi quan hệ tình dục khác.
Trong trường hợp cháu A tự nguyện thì cháu bạn không phải chịu trách nhiệm hình sự. Bởi Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi theo quy định tại Điều 145 Bộ luật hình sự chỉ truy cứu đối với chủ thể là người đủ 18 tuổi trở lên mà cháu trai bạn chỉ mới 17 tuổi.
Trường hợp cháu trai bạn dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể chống cự được của cháu A hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của cháu A (14 tuổi) có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi căn cứ tại Điều 142 Bộ luật hình sự. Theo đó, cháu bạn có thể sẽ phải đối diện với mức hình phạt thấp nhất là 7 năm tù, mức hình phạt cao nhất là tử hình. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Theo như phân tích ở trên thì tùy vào trường hợp cụ thể mà cháu bạn có thể có hoặc không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Thứ hai, về việc cháu bạn có thể được miễn hoặc hưởng án treo khi bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Cháu trai bạn có thể được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong các căn cứ miễn trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 29 Bộ luật hình sự (Ví dụ: khi có quyết định đại xá,…)
Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 65 Bộ luật hình sự quy định: “Khi xử phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì Tòa án cho hưởng án treo…” Như vậy, chỉ khi Tòa án xử phạt tù cháu bạn không quá 03 năm và người phạm tội đáp ứng được các điều kiện quy định tại Nghị Quyết 02/2018/NQ-HĐTP sửa đổi, bổ sung tại Nghị quyết 01/2022/NQ-HĐTP mới có thể xem xét được hưởng án treo. Trong trường hợp em bạn nếu bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi, đây là tội có mức hình phạt thấp nhất là 07 năm theo Điều 142 Bộ luật hình sự. Do đó, không đáp ứng được điều kiện hưởng án treo và sẽ không được hưởng án treo.
Thông tin liên hệ:
Văn phòng luật sư Đồng Đội: P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
Website: https://dongdoilaw.vn
Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi
