Chị L. (tỉnh T) có câu hỏi: Xin chào luật sư, tôi và chồng tôi đã được Tòa án tuyên ly hôn, con tôi 2 tuổi nên được giao cho tôi nuôi dưỡng, còn chồng tôi có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con đến khi con tôi 18 tuổi. Bản án của Tòa đã có hiệu lực pháp luật từ ngày 15/10/2021. Thế nhưng từ ngày đó đến nay, đã 6 tháng nhưng chồng tôi vẫn chưa thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng dù tôi đã nhiều lần nhắc nhở. Vậy tôi cần làm thế nào để chồng tôi cấp dưỡng cho con? Xin cảm ơn luật sư.
Luật sư trả lời câu hỏi của bạn như sau:
Hầu hết các bản án về cấp dưỡng đều do những người phải thi hành án tự nguyện thi hành. Tuy nhiên, trên thực tế do nhiều nguyên nhân khác nhau mà bản án không được thực thi. Chính vì vậy, cơ quan thi hành án bằng chức năng nhiệm vụ quyền hạn của mình sẽ áp dụng các biện pháp khác nhau để người phải thi hành thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng của mình.
1. Chị có quyền yêu cầu chồng chị thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng
Theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự 2008, sửa đổi bổ sung 2014, người được thi hành án có quyền làm đơn yêu cầu thi hành án để yêu cầu cơ quan thi hành án có thẩm quyền ra quyết định thi hành án. Do con bạn – người được thi hành án còn nhỏ, dưới 18 tuổi và bạn là mẹ – người đại diện theo pháp luật của con, nên bạn cần làm đơn yêu cầu thi hành án gửi đến Chi cục thi hành án nơi Tòa án xét xử sơ thẩm vụ án của bạn để bản án ly hôn của Tòa nhanh chóng được thi hành.
Hồ sơ đề nghị yêu cầu thi hành án cấp dưỡng nuôi con bao gồm :
– Đơn yêu cầu thi hành án (theo mẫu);
– Bản án quyết định của Tòa án về việc ly hôn có ghi nhận về cấp dưỡng;
– Bản sao chứng minh thư, sổ hộ khẩu của cả hai bên (có công chứng hoặc chứng thực);
– Bản sao giấy khai sinh của con (có công chứng hoặc chứng thực);
– Các giấy tờ cần thiết chứng minh được điều kiện thi hành án của người phải thi hành án (nếu có).
Sau khi cơ quan thi hành án ra quyết định thi hành án, người phải thi hành án tự nguyện thi hành án trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày người phải thi hành án nhận được hoặc được thông báo hợp lệ quyết định thi hành án.
Nếu hết thời hạn trên, mà người phải thi hành án – cha của con bạn không tự nguyện thi hành thì bị cưỡng chế thi hành theo quy định tại Điều 46 Luật thi hành án dân sự 2008, sửa đổi bổ sung 2014. Biện pháp cưỡng chế thi hành án được áp dụng là trừ vào thu nhập của người phải thi hành án theo quy định tại Điều 78 Luật thi hành án dân sự.
Cụ thể, Chấp hành viên ra quyết định trừ vào thu nhập của người phải thi hành án. Mức cao nhất được trừ vào tiền lương, tiền công, tiền lương hưu, tiền trợ cấp mất sức lao động là 30% tổng số tiền được nhận hàng tháng, trừ trường hợp đương sự có thỏa thuận khác. Đối với thu nhập khác thì mức khấu trừ căn cứ vào thu nhập thực tế của người phải thi hành án, nhưng phải đảm bảo điều kiện sinh hoạt tối thiểu của người đó và người được nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật.
Bạn cũng cần lưu ý về thời hiệu yêu cầu thi hành án, bởi nếu quá thời hạn này thì bạn sẽ không còn quyền yêu cầu thi hành án cấp dưỡng. Cụ thể pháp luật quy định, thời hiệu yêu cầu thi hành án là 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật. Trường hợp của bạn, Bản án có hiệu lực pháp luật từ ngày 15/10/2021 nên thời hiệu bạn có thể yêu cầu thi hành án là đến ngày 15/10/2026.
2. Nếu không cấp dưỡng chồng chị có thể bị xử lý
Ngoài ra, chồng cũ của bạn có thể bị xử phạt hành chính hoặc thậm chí là xử lý hình sự về hành vi trốn tránh cấp dưỡng. Cụ thể:
– Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng khi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, chăm sóc con sau khi ly hôn (Theo quy định tại Điểm b) Khoản 1 Điều 57 Nghị định 144/2021/NĐ-CP);
– Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với trường hợp đã có bản án, quyết định của Tòa án nhưng trì hoãn thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng trong trường hợp có điều kiện thi hành án (Theo quy định tại điểm c) Khoản 3 Điều 64 Nghị định 82/2020/NĐ-CP)
– Bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng quy định tại Điều 186 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 nếu có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đối với người mà mình có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật mà từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng; sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà còn vi phạm thì bị phạt cảnh cáo; phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Tuy nhiên, luật sư khuyến cáo, trước hết thì bạn và chồng bạn nên gặp mặt, thỏa thuận về việc cấp dưỡng nuôi con. Bởi thông thường là cha, là mẹ thì không ai muốn bỏ mặc, không nuôi con, không muốn gặp con.
Bên cạnh đó, vấn đề thỏa thuận thi hành án cũng có ý nghĩa rất quan trọng, đặc biệt trong trường hợp người chồng không có điều kiện thi hành án. Việc làm đơn cưỡng chế thi hành án yêu cầu người chồng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng trong trường hợp này sẽ khiến cho người chồng càng áp lực và có thể làm ảnh hưởng đến quan hệ của cha mẹ trong vấn đề nuôi dưỡng con cái sau này. Thay vì vậy, hai bên có thể thỏa thuận giảm số tiền trợ cấp hàng tháng để vừa đảm bảo quyền lợi cho con vừa giảm bớt khó khăn cho người chồng.
Hơn nữa, vấn đề cưỡng chế thi hành án có thể gây ra những hậu quả tiêu cực trong tương lai. Bởi nếu việc yêu cầu người chồng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng gay gắt, sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của con, đứa bé còn quá nhỏ và nó xứng đáng nhận được tình yêu thương của cả cha và mẹ.
Ngoài ra, luật sư cũng khuyến cáo, những người không trực tiếp nuôi con thì nên tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng của mình, việc cha mẹ ly hôn cũng đã làm con cái tổn thương rồi, vậy nên hãy thực hiện nghĩa vụ của mình để tránh mâu thuẫn, làm tổn thương sâu sắc hơn cho con. Bên cạnh đó, việc thực hiện cấp dưỡng cũng là tuân thủ quy định pháp luật, chúng ta không thể trốn tránh.
Thông tin liên hệ:
Văn phòng luật sư Đồng Đội: P2708, Tòa nhà VP3 Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội.
Điện thoại: 0936.026.559 – Email: tranxuantien1964@gmail.com
Website: https://dongdoilaw.vn
Facebook: https://www.facebook.com/dongdoilaw
Youtube: https://www.youtube.com/c/VănphòngluậtsưĐồngĐội
Tiktok: https://www.tiktok.com/@vpls_dongdoi
Người viết: Minh Hạnh + Lan Anh
